REШOJ

LIBRO DUA

Жapitro 1

1 Moab defalis de Izrael post la morto de A¶ab. 2 Kaj A¶azja elfalis tra la krado de sia supra жambro en Samario, kaj malsaniшis. Kaj li sendis senditojn, kaj diris al ili: Iru, demandu Baal-Zebubon, la dion de Ekron, жu mi resaniшos de жi tiu malsano. 3 Sed anшelo de la Eternulo diris al Elija, la Teюebano: Leviшu, iru renkonte al la senditoj de la reшo de Samario, kaj diru al ili: Жu ne ekzistas Dio en Izrael, ke vi iras demandi Baal-Zebubon, la dion de Ekron? 4 Pro tio tiele diras la Eternulo: De la lito, sur kiu vi kuюiшis, vi ne deiros, sed vi mortos. Kaj Elija foriris. 5 Kiam la senditoj revenis al li, li diris al ili: Kial vi revenis? 6 Kaj ili respondis al li: Viro venis renkonte al ni, kaj diris al ni: Iru, revenu al la reшo, kiu sendis vin, kaj diru al li: Tiele diras la Eternulo: Жu ne ekzistas Dio en Izrael, ke vi sendas demandi Baal-Zebubon, la dion de Ekron? pro tio, de la lito, sur kiu vi kuюiшis, vi ne deiros, sed vi mortos. 7 Kaj li diris al ili: Kia estas la aspekto de la viro, kiu venis renkonte al vi kaj diris al vi tiujn vortojn? 8 Ili respondis al li: Li estas homo kovrita de haroj, kaj ledan zonon li havas жirkaэ siaj lumboj. Tiam li diris: Tio estas Elija, la Teюebano. 9 Kaj li sendis al li kvindekestron kun lia kvindeko. Kaj tiu iris al li kaj trovis lin sidanta sur la supro de monto, kaj diris al li: Ho homo de Dio! la reшo diris, ke vi malsupreniru. 10 Kaj Elija respondis kaj diris al la kvindekestro: Se mi estas homo de Dio, tiam venu fajro el la жielo kaj ekstermu vin kaj vian kvindekon. Kaj venis fajro el la жielo kaj ekstermis lin kaj lian kvindekon. 11 Kaj li denove sendis al li alian kvindekestron kun lia kvindeko. Kaj tiu ekparolis kaj diris al li: Ho homo de Dio! tiele diras la reшo: Malsupreniru rapide. 12 Kaj Elija respondis kaj diris al ili: Se mi estas homo de Dio, tiam venu fajro el la жielo kaj ekstermu vin kaj vian kvindekon. Kaj venis fajro de Dio el la жielo kaj ekstermis lin kaj lian kvindekon. 13 Kaj li denove sendis triafoje kvindekestron kun lia kvindeko. Kaj la tria kvindekestro iris, kaj venis kaj fleksis siajn genuojn antaэ Elija, kaj ekpetegis lin kaj diris al li: Ho homo de Dio! mia animo kaj la animo de жi tiuj kvindek viaj servantoj havu do ian valoron antaэ viaj okuloj. 14 Jen venis fajro el la жielo kaj ekstermis la du antaэajn kvindekestrojn kaj iliajn kvindekojn; nun mia animo havu ian valoron antaэ viaj okuloj. 15 Tiam anшelo de la Eternulo diris al Elija: Iru kun li, ne timu lin. Kaj li leviшis, kaj iris kun li al la reшo. 16 Kaj li ekparolis al li: Tiele diras la Eternulo: Pro tio, ke vi sendis senditojn, por demandi Baal- Zebubon, la dion de Ekron, kvazaэ ne ekzistus Dio en Izrael, por demandi Lian vorton, tial de la lito, sur kiu vi kuюiшis, vi ne deiros, sed vi mortos. 17 Kaj li mortis, konforme al la vorto de la Eternulo, kiun eldiris Elija. Kaj anstataэ li ekreшis Jehoram, en la dua jaro de Jehoram, filo de Jehoюafat, reшo de Judujo; жar li ne havis filon. 18 La cetera historio de A¶azja, kion li faris, estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael.

Жapitro 2

1 Kiam la Eternulo volis levi Elijan en ventego en la жielon, Elija estis iranta kun Eliюa el Gilgal. 2 Kaj Elija diris al Eliюa: Restu do жi tie, жar la Eternulo sendas min al Bet-El. Sed Eliюa diris: Mi јuras per la Eternulo kaj per via animo, ke mi vin ne forlasos. Kaj ili ekiris al Bet-El. 3 Kaj eliris la profetidoj, kiuj estis en Bet-El, al Eliюa, kaj diris al li: Жu vi scias, ke hodiaэ la Eternulo forprenos vian sinjoron de super via kapo? Li diris: Mi ankaэ scias, silentu. 4 Kaj Elija diris al li: Eliюa, restu do жi tie, жar la Eternulo sendas min al Jeri¶o. Sed li diris: Mi јuras per la Eternulo kaj per via animo, ke mi ne forlasos vin. Kaj ili venis en Jeri¶on. 5 Kaj la profetidoj, kiuj estis en Jeri¶o, aliris al Eliюa, kaj diris al li: Жu vi scias, ke hodiaэ la Eternulo forprenos vian sinjoron de super via kapo? Li diris: Mi ankaэ scias, silentu. 6 Kaj Elija diris al li: Restu do жi tie, жar la Eternulo sendas min al Jordan. Sed li diris: Mi јuras per la Eternulo kaj per via animo, ke mi vin ne forlasos. Kaj ili ambaэ iris. 7 Kaj kvindek homoj el la profetidoj iris kaj stariшis malproksime kontraэ ili; sed ili ambaэ staris жe Jordan. 8 Tiam Elija prenis sian mantelon kaj kunvolvis шin, kaj frapis la akvon, kaj шi dividiшis duflanken, kaj ili ambaэ trapasis sur sekaјo. 9 Kiam ili trapasis, Elija diris al Eliюa: Petu, kion mi faru al vi, antaэ ol mi estos prenita for de vi. Kaj Eliюa diris: Duobla parto de via spirito estu do sur mi. 10 Kaj tiu diris: Vi petas ion malfacilan; se vi vidos min, kiam mi estos prenata for de vi, estos al vi tiel; kaj se ne, tiam ne estos. 11 Dum ili estis irantaj kaj parolantaj, subite aperis fajra жaro kaj fajraj жevaloj kaj disigis ilin; kaj Elija en ventego suprenflugis en la жielon. 12 Eliюa vidis, kaj ekkriis: Mia patro, mia patro, жaro de Izrael kaj liaj rajdistoj! Kaj li ne plu lin vidis. Kaj li kaptis siajn vestojn kaj disюiris ilin en du pecojn. 13 Kaj li levis la mantelon de Elija, kiu defalis de li, kaj reiris kaj stariшis sur la bordo de Jordan. 14 Kaj li prenis la mantelon de Elija, kiu defalis de li, kaj frapis la akvon, kaj diris: Kie estas la Eternulo, Dio de Elija? Kaj li frapis la akvon, kaj шi dividiшis duflanken, kaj Eliюa trapasis. 15 Kiam la profetidoj, kiuj estis kontraэe en Jeri¶o, lin ekvidis, ili diris: La spirito de Elija transiris sur Eliюan. Kaj ili iris al li renkonte kaj adorkliniшis antaэ li шis la tero. 16 Kaj ili diris al li: Jen kun viaj servantoj troviшas kvindek homoj, viroj fortaj; ili iru kaj serжu vian sinjoron; eble la spirito de la Eternulo forportis lin kaj јetis lin sur unu el la montoj aэ en unu el la valoj. Sed li diris: Ne sendu. 17 Tamen ili insistis tiel longe, шis li hontis, kaj li diris: Sendu. Kaj ili sendis kvindek homojn kaj serжis dum tri tagoj, sed ne trovis lin. 18 Kaj ili revenis al li, dum li estis en Jeri¶o. Kaj li diris al ili: Mi diris ja al vi, ke vi ne iru.

19 Kaj la loшantoj de tiu urbo diris al Eliюa: Jen do la loшado en жi tiu urbo estas bona, kiel nia sinjoro vidas; sed la akvo estas malbona, kaj la tero estas senfrukta. 20 Tiam li diris: Alportu al mi novan pladon, kaj metu tien salon. Kaj oni alportis al li. 21 Kaj li eliris al la fonto de la akvo kaj јetis tien salon, kaj diris: Tiele diras la Eternulo: Mi resanigas жi tiun akvon, шi ne kaэzos plu morton nek senfruktecon. 22 Kaj la akvo fariшis sana шis la nuna tempo, konforme al la vorto de Eliюa, kiun li diris.

23 Kaj li foriris de tie en Bet-Elon. Dum li estis iranta sur la vojo, malgrandaj knaboj eliris el la urbo kaj mokis lin, kaj parolis al li: Iru, kalvulo, iru, kalvulo! 24 Li returnis sin kaj ekvidis ilin, kaj malbenis ilin en la nomo de la Eternulo. Kaj eliris du ursinoj el la arbaro kaj disюiris el ili kvardek du infanojn. 25 Kaj li iris de tie al la monto Karmel, kaj de tie li revenis en Samarion.

Жapitro 3

1 Jehoram, filo de A¶ab, fariшis reшo super Izrael en Samario en la dek-oka jaro de Jehoюafat, reшo de Judujo, kaj li reшis dek du jarojn. 2 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo, tamen ne tiel, kiel lia patro kaj lia patrino; li forigis la statuon de Baal, kiun faris lia patro. 3 Tamen li restis aliшinta al la pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon; li ne forlasis ilin.

4 Meюa, reшo de Moab, estis paюtisto, kaj li sendadis al la reшo de Izrael po cent mil юafidoj kaj cent mil virюafoj kun ilia lano. 5 Sed kiam A¶ab mortis, la reшo de Moab defalis de la reшo de Izrael. 6 Tiam la reшo Jehoram eliris el Samario kaj revuis la tutan Izraelon. 7 Kaj li iris kaj sendis al Jehoюafat, reшo de Judujo, por diri: La reшo de Moab defalis de mi; жu vi iros kun mi milite kontraэ Moabon? Tiu diris: Mi iros; mi estas kiel vi, mia popolo kiel via popolo, miaj жevaloj kiel viaj жevaloj. 8 Kaj li diris: Kiun vojon ni iros? Kaj la alia diris: La vojon de la Edoma dezerto. 9 Tiam ekiris la reшo de Izrael kaj la reшo de Judujo kaj la reшo de Edom; sed kiam ili trairis vojon de sep tagoj, ne estis akvo por la militistaro, nek por la brutoj, kiuj sekvis ilin. 10 Kaj la reшo de Izrael diris: Ho ve! la Eternulo vokis жi tiujn tri reшojn, por transdoni ilin en la manojn de Moab. 11 Sed Jehoюafat diris: Жu ne troviшas жi tie profeto de la Eternulo, por ke ni demandu per li la Eternulon? Tiam respondis unu el la servantoj de la reшo de Izrael, kaj diris: Estas жi tie Eliюa, filo de Юafat, kiu verюadis akvon sur la manojn de Elija. 12 Kaj Jehoюafat diris: Li posedas la vorton de la Eternulo. Kaj iris al li la reшo de Izrael kaj Jehoюafat kaj la reшo de Edom. 13 Kaj Eliюa diris al la reшo de Izrael: Kio komuna estas inter mi kaj vi? iru al la profetoj de via patro kaj al la profetoj de via patrino. Sed la reшo de Izrael diris al li: Ne, жar la Eternulo vokis жi tiujn tri reшojn, por transdoni ilin en la manojn de Moab. 14 Tiam Eliюa diris: Mi јuras per la Eternulo Cebaot, antaэ kiu mi staras, ke se mi ne estimus Jehoюafaton, reшon de Judujo, mi ne ekrigardus vin kaj ne vidus vin. 15 Nun alkonduku al mi muzikiston. Kaj kiam la muzikisto ludis, estis sur li la mano de la Eternulo. 16 Kaj li diris: Tiele diras la Eternulo: Faru en жi tiu valo multajn fosojn. 17 Жar tiele diras la Eternulo: Vi ne vidos venton kaj vi ne vidos pluvon, kaj tamen жi tiu valo pleniшos de akvo, kaj vi trinkos, kaj ankaэ viaj apartenantoj kaj viaj brutoj. 18 Sed жi tio ne sufiжos al la Eternulo; Li transdonos ankaэ Moabon en viajn manojn. 19 Kaj vi venkobatos жiujn urbojn fortikigitajn kaj жiujn urbojn distingindajn, kaj жiujn bonajn arbojn vi faligos, kaj жiujn fontojn de akvo vi юtopos, kaj жiujn bonajn kampojn vi malbonigos per юtonoj. 20 Kaj jen matene, kiam oni alportas farunoferojn, subite venis akvo per la vojo de Edom, kaj la tero pleniшis de akvo. 21 Жiuj Moabidoj aэdis, ke la reшoj venis, por militi kontraэ ili, kaj ili kunvokis жiujn, kiuj povis komenci porti zonon, kaj pli aшajn, kaj stariшis жe la limo. 22 Kiam ili leviшis frue matene kaj la suno ekbrilis super la akvo, al la Moabidoj de malproksime юajnis, ke la akvo estas ruшa kiel sango. 23 Kaj ili diris: Tio estas sango! la reшoj batalis inter si kaj ekstermis unu alian; nun, Moab, iru preni rabakiron. 24 Ili venis al la tendaro de Izrael. Tiam la Izraelidoj leviшis kaj frapis la Moabidojn, kaj жi tiuj forkuris de ili. Sed ili venis kaj batis la Moabidojn. 25 Kaj la urbojn ili ruinigis, kaj sur жiun bonan kampon жiu јetis юtonon tiel, ke ili plenigis ilin, kaj жiujn fontojn de akvo ili юtopis, kaj жiun bonan arbon ili faligis, шis restis nur юtonoj en Kir-¦areset. Kaj жirkaэis шin la юtonјetistoj kaj шisfine frapis шin. 26 Kiam la reшo de Moab vidis, ke la batalo lin venkas, li prenis kun si sepcent virojn kun eltiritaj glavoj, por trabati sin al la reшo de Edom; sed ili ne povis. 27 Tiam li prenis sian filon unuenaskitan, kiu estis reшonta anstataэ li, kaj oferportis lin kiel bruloferon sur la murego. Tiam la Izraelidoj forte indignis, kaj ili foriris de li kaj reiris en sian landon.

Жapitro 4

1 Unu virino el la edzinoj de la profetidoj plendis al Eliюa, dirante: Via servanto, mia edzo, mortis; kaj vi scias, ke via servanto estis timanta la Eternulon; nun la pruntedoninto venis, por preni miajn du infanojn kiel sklavojn por si. 2 Kaj Eliюa diris al юi: Kion mi povas fari por vi? diru al mi, kion vi havas en la domo? Юi respondis: Via servantino havas en la domo nenion, krom kruжeto kun oleo. 3 Tiam li diris: Iru, petu al vi vazojn ekstere, de жiuj viaj najbaroj, vazojn malplenajn, kolektu ne malmulte. 4 Kaj venu kaj юlosu la pordon post vi kaj post viaj filoj, kaj enverюu en жiujn tiujn vazojn, kaj, pleniginte, forstarigu ilin. 5 Kaj юi iris de li kaj юlosis la pordon post si kaj post siaj filoj. Ili alportadis al юi, kaj юi verюadis. 6 Kiam la vazoj estis plenaj, юi diris al sia filo: Alportu al mi ankoraэ vazon. Sed li diris al юi: Ne estas plu vazo. Tiam la oleo haltis. 7 Kaj юi venis kaj rakontis al la homo de Dio. Kaj li diris al юi: Iru, vendu la oleon kaj pagu vian юuldon, kaj vi kun viaj filoj vivos per la restaјo.

8 Unu tagon Eliюa venis Юunemon; tie estis unu riжa virino, kiu retenis lin, ke li manшu жe юi. Kaj жiufoje, kiam li venis, li iradis tien, por manшi. 9 Kaj юi diris al sia edzo: Jen mi scias, ke li estas sankta homo de Dio, li, kiu жiam preteriras antaэ ni; 10 ni faru malgrandan supran жambreton, kaj ni metu tien por li liton kaj tablon kaj seшon kaj lumingon, kaj жiufoje, kiam li venos al ni, li tien iru. 11 Unu tagon li venis tien, kaj li iris en la supran жambreton kaj kuюiшis tie. 12 Kaj li diris al sia junulo Ge¶azi: Alvoku tiun Юunemaninon. Kaj tiu vokis юin, kaj юi aperis antaэ li. 13 Kaj li diris al li: Diru al юi: Jen vi prizorgis por ni жion жi tion; kion mi povas fari por vi? жu vi bezonas ion diri al la reшo aэ al la militestro? Sed юi respondis: Mi loшas ja meze de mia popolo. 14 Kaj li diris: Kion do ni povas fari por юi? Tiam Ge¶azi diris: Ho, юi ne havas filon, kaj юia edzo estas maljuna. 15 Kaj li diris: Alvoku юin. Kaj li vokis юin, kaj юi stariшis жe la pordo. 16 Kaj li diris: Post unu jaro en жi tiu tempo vi enbrakigos filon. Kaj юi diris: Ne, mia sinjoro, homo de Dio, ne mensogu al via servantino. 17 Sed la virino gravediшis, kaj naskis filon en la sekvanta jaro en la sama tempo, kiel diris al юi Eliюa. 18 La infano fariшis granda. Unu tagon li iris al sia patro, al la rikoltantoj. 19 Kaj li diris al sia patro: Mia kapo, mia kapo! Kaj tiu diris al sia junulo: Portu lin al lia patrino. 20 Kaj li prenis lin kaj alportis lin al lia patrino; li sidis sur юiaj genuoj шis tagmezo, kaj mortis. 21 Tiam юi iris kaj metis lin sur la liton de la homo de Dio kaj юlosis post li kaj eliris. 22 Kaj юi vokis sian edzon, kaj diris: Sendu al mi unu el la junuloj kaj unu el la azeninoj, mi kuros al la homo de Dio kaj revenos. 23 Li diris: Por kio vi iras al li? hodiaэ estas nek monatkomenco, nek sabato. Sed юi diris: Estu trankvila. 24 Kaj юi selis la azeninon, kaj diris al sia junulo: Konduku kaj iru, ne retenu min en la rajdado, шis mi diros al vi. 25 Kaj юi iris kaj venis al la homo de Dio, sur la monton Karmel. Kiam la homo de Dio юin ekvidis de malproksime, li diris al sia junulo Ge¶azi: Jen estas tiu Юunemanino; 26 kuru do al юi renkonte, kaj diru al юi: Kiel vi fartas? kiel fartas via edzo? kiel fartas la infano? Юi diris: Ni fartas bone. 27 Kaj юi aliris al la homo de Dio sur la monton kaj ekkaptis liajn piedojn. Ge¶azi aliris, por forpuюi юin; sed la homo de Dio diris: Lasu юin, жar юia animo estas afliktita; kaj la Eternulo kaюis antaэ mi kaj ne sciigis al mi. 28 Kaj юi diris: Жu mi petis filon de mia sinjoro? жu mi ne diris: Ne trompu min? 29 Kaj li diris al Ge¶azi: Zonu viajn lumbojn, kaj prenu en vian manon mian bastonon kaj iru. Se vi renkontos iun, ne salutu lin; kaj se iu vin salutos, ne respondu al li. Kaj metu mian bastonon sur la vizaшon de la knabo. 30 Sed la patrino de la knabo diris: Mi јuras per la Eternulo kaj per via animo, ke mi vin ne forlasos. Kaj li leviшis, kaj iris post юi. 31 Ge¶azi iris antaэ ili, kaj li metis la bastonon sur la vizaшon de la knabo; sed ne aperis voжo nek sento. Kaj li revenis renkonte al li, kaj sciigis al li, dirante: La knabo ne vekiшis. 32 Tiam Eliюa eniris en la domon, kaj vidis, ke la mortinta infano estas kuюigita sur lia lito. 33 Kaj li eniris kaj юlosis la pordon post ili ambaэ, kaj ekpreшis al la Eternulo. 34 Kaj li iris kaj kuюiшis sur la infano, kaj almetis sian buюon al lia buюo kaj siajn okulojn al liaj okuloj kaj siajn manojn al liaj manoj, kaj etendis sin sur li. Kaj la korpo de la infano varmiшis. 35 Kaj li releviшis kaj iris en la domo tien kaj reen, kaj venis kaj etendis sin sur la infano. Kaj la knabo ternis sep fojojn, kaj la knabo malfermis siajn okulojn. 36 Tiam li vokis Ge¶azin, kaj diris: Alvoku tiun Юunemaninon. Kaj li vokis юin, kaj юi venis al li, kaj li diris: Prenu vian filon. 37 Kaj юi venis kaj јetis sin al liaj piedoj kaj adorkliniшis шis la tero; kaj юi prenis sian filon kaj eliris.

38 Eliюa reiris Gilgalon. Estis malsato en la lando; kaj la profetidoj sidis antaэ li. Kaj li diris al sia junulo: Starigu la grandan kaldronon kaj kuiru supon por la profetidoj. 39 Sed unu el ili eliris sur la kampon, por kolekti verdaјon; kaj li trovis sovaшan volvokreskaјon kaj kolektis de шi kolocintojn, plenan sian veston. Kaj li venis kaj tranжis ilin en la kaldronon kun la supo, жar ili ne sciis, kio tio estas. 40 Kaj ili elverюis al la homoj, por manшi. Sed kiam tiuj ekmanшis el la supo, ili ekkriis kaj diris: Morto estas en la kaldrono, ho homo de Dio! Kaj ili ne povis manшi. 41 Tiam li diris: Alportu farunon. Kaj li enюutis en la kaldronon, kaj diris: Verюu al la homoj, ke ili manшu. Kaj jam estis nenio malbona en la kaldrono.

42 Venis homo el Baal-Юaliюa, kaj alportis al la homo de Dio unuaaјon de pano: dudek hordeajn panojn kaj freюajn grajnojn en sia saketo. Kaj жi tiu diris: Donu al la homoj, ke ili manшu. 43 Lia servanto diris: Kiel mi povas tion doni al cent homoj? Sed li diris: Donu al la homoj, ke ili manшu; жar tiele diras la Eternulo: Oni manшos, kaj ankoraэ iom restos. 44 Kaj li donis al ili, kaj ili manшis, kaj iom ankoraэ restis, konforme al la vorto de la Eternulo.

Жapitro 5

1 Naaman, la militestro de la reшo de Sirio, estis granda homo antaэ sia sinjoro kaj tre estimata, жar per li la Eternulo donis venkon al Sirio. Tiu homo estis forta militisto, sed leprulo. 2 La Sirianoj unu fojon eliris taжmente kaj kaptis el la Izraela lando malgrandan knabinon, kaj юi fariшis servantino de la edzino de Naaman. 3 Kaj юi diris al sia sinjorino: Ho, se mia sinjoro estus жe la profeto, kiu loшas en Samario! tiu forigus de li la lepron. 4 Kaj iu iris kaj rakontis al sia sinjoro, dirante: Tiel kaj tiel diris la knabino, kiu estas el la lando Izraela. 5 Kaj la reшo de Sirio diris: Iru, kaj mi sendos leteron al la reшo de Izrael. Kaj li iris, kaj li prenis kun si dek kikarojn da arшento kaj ses mil siklojn da oro kaj dek kompletojn da vestoj. 6 Kaj li alportis al la reшo de Izrael la leteron, en kiu estis skribite: Kune kun жi tiu letero mi sendas al vi mian servanton Naaman, por ke vi liberigu lin de lia lepro. 7 Kiam la reшo de Izrael tralegis la leteron, li disюiris siajn vestojn, kaj diris: Жu mi estas Dio, por mortigi kaj vivigi, ke tiu sendas al mi, por ke mi liberigu homon de lia lepro? nun sciu kaj vidu, ke li serжas pretekston kontraэ mi. 8 Kiam Eliюa, la homo de Dio, aэdis, ke la reшo de Izrael disюiris siajn vestojn, li sendis al la reшo, por diri: Kial vi disюiris viajn vestojn? li venu al mi, kaj li ekscios, ke ekzistas profeto en Izrael. 9 Kaj venis Naaman kun siaj жevaloj kaj жaroj, kaj haltis жe la pordo de la domo de Eliюa. 10 Kaj Eliюa sendis al li senditon, por diri: Iru kaj lavu vin sep fojojn en Jordan, kaj renoviшos via korpo kaj vi fariшos pura. 11 Tiam Naaman ekkoleris kaj foriris, kaj diris: Jen mi pensis, ke li eliros kaj stariшos, kaj alvokos la nomon de la Eternulo, sia Dio, kaj metos sian manon sur la lokon kaj forigos la lepron. 12 Жu Amana kaj Parpar, la riveroj de Damasko, ne estas pli bonaj, ol жiuj akvoj de Izrael? жu mi ne povas lavi min en ili kaj fariшi pura? Kaj li forturnis sin kaj foriris kun kolero. 13 Sed liaj servantoj aliris, kaj ekparolis al li, kaj diris: Nia patro! se ion grandan la profeto ordonus al vi, жu vi tion ne farus? des pli, se li diris al vi: Lavu vin, kaj vi estos pura! 14 Kaj li iris kaj enakvigis sin en Jordan sep fojojn, konforme al la vorto de la homo de Dio; kaj lia korpo renoviшis kiel la korpo de malgranda infano, kaj li fariшis pura. 15 Kaj li revenis al la homo de Dio, li kaj lia tuta akompanantaro, kaj li venis kaj stariшis antaэ li, kaj diris: Nun mi eksciis, ke sur la tuta tero ne ekzistas Dio krom жe Izrael; prenu do nun donacon de via servanto. 16 Sed tiu diris: Kiel vivas la Eternulo, antaэ kiu mi staras, mi ne prenos. Li insistis жe li, ke li prenu, sed tiu ne volis. 17 Tiam Naaman diris: Se ne, tiam mi petas, oni donu al via servanto tiom da tero, kiom povas porti paro da muloj; жar via servanto ne alportados plu bruloferojn nek buжoferojn al aliaj dioj krom la Eternulo. 18 Nur en jena afero la Eternulo pardonu vian servanton: kiam mia sinjoro iros en la templon de Rimon, por tie adorkliniшi, kaj li apogos sin sur mia brako kaj mi adorkliniшos en la templo de Rimon, tiam la Eternulo pardonu vian servanton pri tiu afero. 19 Tiu diris al li: Iru en paco.

Kaj kiam li foriris de li certan spacon da tero, 20 Ge¶azi, la junulo de Eliюa, de la homo de Dio, diris al si: Jen mia sinjoro domaшis la Sirianon Naaman, kaj ne prenis el lia mano tion, kion tiu alportis; kiel vivas la Eternulo, mi kuros post li kaj prenos ion de li. 21 Kaj Ge¶azi postkuris Naamanon. Kiam Naaman vidis, ke li kuras post li, li desaltis de la жaro renkonte al li, kaj diris: Жu la farto estas bona? 22 Tiu respondis: Bona; mia sinjoro sendis min, por diri: Jen nun venis al mi de la monto de Efraim du junuloj el la profetidoj; donu por ili, mi petas, kikaron da arшento kaj du kompletojn da vestoj. 23 Kaj Naaman diris: Pli bone prenu du kikarojn. Kaj li insistis жe li, kaj ligis du kikarojn da arшento en du paketoj kaj du kompletojn da vestoj kaj donis al siaj du junuloj, kaj ili portis antaэ li. 24 Kiam li venis al la monteto, li prenis el iliaj manoj kaj kaюis en la domo. Kaj li forliberigis la homojn, kaj ili foriris. 25 Kiam li venis kaj aperis antaэ sia sinjoro, Eliюa diris al li: De kie vi venas, Ge¶azi? Жi tiu respondis: Via servanto nenien iris. 26 Sed tiu diris al li: Mia koro ne forestis, kiam la homo returnis sin de sia жaro renkonte al vi. Жu nun estas la tempo, por preni arшenton aэ preni vestojn aэ olivarbojn, vinberшardenojn, юafojn, bovojn, sklavojn, aэ sklavinojn? 27 La lepro de Naaman aliшu do al vi kaj al via idaro por eterne. Kaj tiu foriris de li, leprokovrita kiel neшo.

Жapitro 6

1 La profetidoj diris al Eliюa: Jen la loko, kie ni loшas жe vi, estas tro malvasta por ni; 2 ni iru do al Jordan, kaj ni prenu de tie жiu po unu trabo, kaj ni aranшu al ni tie lokon, por tie loшi. Li diris: Iru. 3 Kaj unu el ili diris: Volu vi ankaэ iri kun viaj servantoj. Kaj li diris: Mi iros. 4 Kaj li iris kun ili. Kaj ili venis al Jordan kaj hakis arbojn. 5 Kiam unu el ili faligis arbon, la hakilo falis en la akvon. Kaj li ekkriis kaj diris: Ho ve, mia sinjoro! шi estas ja prunteprenita! 6 Kaj la homo de Dio diris: Kien шi falis? Tiu montris al li la lokon. Kaj li dehakis lignon kaj јetis tien, kaj la hakilo suprennaшis. 7 Kaj li diris: Levu шin. Tiu etendis sian manon kaj prenis.

8 La reшo de Sirio komencis militon kontraэ Izrael, kaj konsiliшis kun siaj servantoj, dirante: Tie kaj tie mi stariшos tendare. 9 Tiam la homo de Dio sendis al la reшo de Izrael, por diri: Gardu vin, ke vi ne trapasu tiun lokon, жar tie staras la Sirianoj. 10 Kaj la reшo de Izrael sendis al la loko, pri kiu diris al li la homo de Dio kaj avertis lin, kaj li tie antaэgardis sin ne unu kaj ne du fojojn. 11 Maltrankviliшis la koro de la reшo de Sirio pro tiu afero; kaj li alvokis siajn servantojn, kaj diris al ili: Жu vi ne diros al mi, kiu el ni estas en rilatoj kun la reшo de Izrael? 12 Tiam diris unu el liaj servantoj: Ne, mia sinjoro, ho reшo! sed la profeto Eliюa, kiu estas en Izrael, raportas al la reшo de Izrael eж tiujn vortojn, kiujn vi parolas en via dormoжambro. 13 Kaj li diris: Iru kaj rigardu, kie li estas, tiam mi sendos kaj prenos lin. Kaj oni sciigis al li, dirante: Jen li estas en Dotan. 14 Tiam li sendis tien жevalojn kaj жarojn kaj grandan militistaron. Ili venis en nokto kaj жirkaэis la urbon. 15 Kiam la servanto de la homo de Dio frue matene leviшis kaj eliris, jen militistaro жirkaэas la urbon kun жevaloj kaj жaroj. Kaj lia servanto diris al li: Ho ve, mia sinjoro! kion ni faros? 16 Sed li diris: Ne timu; жar pli multaj estas tiuj, kiuj estas kun ni, ol tiuj, kiuj estas kun ili. 17 Kaj Eliюa ekpreшis kaj diris: Ho Eternulo, malfermu liajn okulojn, por ke li vidu. Kaj la Eternulo malfermis la okulojn de la junulo, kaj li ekvidis, ke la tuta monto estas plena de fajraj жevaloj kaj жaroj жirkaэ Eliюa. 18 La Sirianoj venis al li. Tiam Eliюa ekpreшis al la Eternulo kaj diris: Frapu жi tiun popolon per blindeco. Kaj Li frapis ilin per blindeco, konforme al la vorto de Eliюa. 19 Kaj Eliюa diris al ili: Шi estas ne tiu vojo kaj ne tiu urbo; sekvu min, kaj mi kondukos vin al tiu viro, kiun vi serжas. Kaj li kondukis ilin en Samarion. 20 Kiam ili venis en Samarion, Eliюa diris: Ho Eternulo, malfermu iliajn okulojn, por ke ili vidu. Kaj la Eternulo malfermis iliajn okulojn, kaj ili ekvidis, ke ili estas meze de Samario. 21 Kaj la reшo de Izrael diris al Eliюa, kiam li ekvidis ilin: Жu mi ne mortigu ilin? жu mi ne mortigu ilin, mia patro? 22 Sed li diris: Ne mortigu; жu vi mortigas tiujn, kiujn vi kaptis per via glavo kaj per via pafarko? metu antaэ ilin panon kaj akvon; ili manшu kaj trinku, kaj ili iru al sia sinjoro. 23 Kaj li faris por ili grandan tagmanшon, kaj ili manшis kaj trinkis, kaj poste li ilin forliberigis, kaj ili iris al sia sinjoro. Ne venis plu taжmentoj de Sirianoj en la landon de Izrael.

24 Post tio Ben-Hadad, reшo de Sirio, kolektis sian tutan militistaron, kaj iris kaj eksieшis Samarion. 25 Estis granda malsato en Samario. Kaj ili sieшis шin tiel longe, шis kapo de azeno ricevis la prezon de okdek sikloj, kaj kvarono de kab'o da sterko de kolomboj la prezon de kvin sikloj. 26 Unu fojon la reшo de Izrael iris sur la murego, kaj iu virino ekkriis al li, dirante: Helpu, mia sinjoro, ho reшo! 27 Li respondis: Se la Eternulo vin ne helpas, el kio do mi vin helpos? жu el la draюejo aэ жu el la vinpremejo? 28 Kaj la reшo diris al юi: Kio estas al vi? Юi respondis: Жi tiu virino diris al mi: Donu vian filon, por ke ni manшu lin hodiaэ, kaj mian filon ni manшos morgaэ. 29 Kaj ni kuiris mian filon kaj formanшis lin; sed kiam mi diris al юi la sekvantan tagon: Donu vian filon, por ke ni lin manшu, юi kaюis sian filon. 30 Kiam la reшo aэdis la vortojn de la virino, li disюiris siajn vestojn, irante sur la muro; kaj la popolo vidis, ke subveste sur lia korpo estas sakaјo. 31 Kaj li diris: Tion kaj pli faru al mi la Eternulo, se la kapo de Eliюa, filo de Юafat, restos sur li hodiaэ. 32 Dume Eliюa sidis en sia domo, kaj la plejaшuloj estis жe li. La reшo sendis de si homon. Antaэ ol la sendito venis al li, li diris al la plejaшuloj: Жu vi vidas, ke tiu filo de mortigisto sendis, por depreni mian kapon? rigardu, kiam venos la sendito, fermu la pordon kaj forpuюu lin per la pordo; la sono de la piedoj de lia sinjoro aэdiшas post li. 33 Dum li estis ankoraэ parolanta kun ili, jen la sendito venis al li; kaj li diris: Jen tia malbono venas de la Eternulo! kion mi ankoraэ povas atendi de la Eternulo?

Жapitro 7

1 Tiam diris Eliюa: Aэskultu la vorton de la Eternulo: tiele diras la Eternulo: Morgaэ en жi tiu tempo mezuro da delikata faruno havos la prezon de unu siklo, kaj du mezuroj da hordeo la prezon de unu siklo, жe la pordego de Samario. 2 Kaj respondis la altrangulo, sur kies brako la reшo sin apogadis, al la homo de Dio, kaj diris: Eж se la Eternulo faros fenestrojn en la жielo, жu tio povas fariшi? Kaj tiu diris: Vi vidos tion per viaj okuloj, sed vi ne manшos de tio.

3 Kvar homoj lepruloj estis жe la enirejo de la pordego. Kaj ili diris unu al la alia: Kial ni sidas жi tie, шis ni mortos? 4 Se ni decidos eniri en la urbon, en la urbo estas ja malsato, kaj ni tie mortos; se ni sidos жi tie, ni ankaэ mortos; ni iru do kaj јetu nin en la tendaron de la Sirianoj. Se ili lasos nin vivantaj, ni vivos; kaj se ili mortigos nin, ni mortos. 5 Kaj ili leviшis en krepusko, por iri en la tendaron de la Sirianoj. Ili venis al la rando de la tendaro de la Sirianoj, kaj jen neniu tie estas. 6 La Sinjoro aэdigis al la tendaro de la Sirianoj la sonon de жaroj kaj la sonon de жevaloj, la sonon de granda militistaro. Kaj ili diris unu al la alia: Certe la reшo de Izrael dungis kontraэ ni la reшojn de la ¦etidoj kaj la reшojn de la Egiptoj, ke ili iru kontraэ nin. 7 Kaj ili leviшis kaj forkuris en la krepusko, kaj restigis siajn tendojn kaj siajn жevalojn kaj siajn azenojn, la tutan tendaron, kia шi estis, kaj ili forkuris, por savi sian vivon. 8 Kaj tiuj lepruloj venis al la rando de la tendaro, kaj ili eniris en unu tendon kaj manшis kaj trinkis, kaj prenis de tie arшenton kaj oron kaj vestojn, kaj iris kaj kaюis; kaj ili venis denove, kaj eniris en alian tendon kaj prenis de tie, kaj iris kaj kaюis. 9 Kaj ili diris unu al la alia: Ne шuste ni agas; la hodiaэa tago estas tago de bona sciigo; se ni silentos kaj atendos шis la lumo de la mateno, ni montriшos kulpaj. Ni iru do, por ke ni venu kaj sciigu al la domo de la reшo. 10 Kaj ili venis, kaj vokis al la pordegistoj de la urbo, kaj raportis al ili, dirante: Ni venis en la tendaron de la Sirianoj, kaj ni konvinkiшis, ke tie estas neniu homo nek voжo de homo, sed nur жevaloj alligitaj kaj azenoj alligitaj kaj tendoj en sia ordinara stato. 11 Kaj la pordegistoj vokis kaj raportis internen, en la domon de la reшo. 12 Tiam la reшo leviшis en la nokto, kaj diris al siaj servantoj: Mi diros al vi, kion faris al ni la Sirianoj. Ili scias, ke ni suferas malsaton, kaj ili eliris el la tendaro, por kaюi sin sur la kampo, pensante: Kiam ili eliros el la urbo, ni kaptos ilin vivantajn, kaj ni eniros en la urbon. 13 Sed unu el liaj servantoj respondis kaj diris: Oni prenu do kvin el la restintaj жevaloj, kiuj restis en la urbo (estos al ili kiel al la tuta multo da Izraelidoj, kiuj restis en la urbo, aэ kiel al la tuta multo da Izraelidoj, kiuj pereis); kaj ni sendu kaj vidu. 14 Kaj oni prenis du жarojn kun жevaloj; kaj la reшo sendis post la militistaro de la Sirianoj, dirante: Iru kaj rigardu. 15 Kaj ili iris post ili шis Jordan, kaj vidis, ke la tuta vojo estas plena de vestoj kaj uzataјoj, kiujn la Sirianoj јetis жe sia rapidado. Kaj la senditoj revenis kaj raportis al la reшo. 16 Tiam la popolo eliris, kaj disrabis la tendaron de la Sirianoj. Kaj la prezo de mezuro da delikata faruno fariшis unu siklo, kaj de du mezuroj da hordeo unu siklo, konforme al la vorto de la Eternulo. 17 La reшo donis al la altrangulo, sur kies brako li sin apogadis, postenon жe la pordego; kaj la popolo dispremis lin per la piedoj жe la pordego, kaj li mortis, kiel diris la homo de Dio, kion li parolis, kiam la reшo venis al li. 18 Kiam la homo de Dio parolis al la reшo, dirante: Du mezuroj da hordeo havos la prezon de unu siklo, kaj unu mezuro da delikata faruno la prezon de unu siklo, morgaэ en жi tiu tempo жe la pordego de Samario: 19 tiam la altrangulo respondis al la homo de Dio kaj diris: Eж se la Eternulo faros fenestrojn en la жielo, жu tio povas fariшi? Kaj li diris: Vi vidos per viaj okuloj, sed vi ne manшos de tio. 20 Kaj tiel fariшis al li; la popolo dispremis lin per la piedoj жe la pordego, kaj li mortis.

Жapitro 8

1 Eliюa diris al la virino, kies filon li revivigis, jene: Leviшu kaj iru, vi kaj via domo, kaj loшu kelkan tempon tie, kie vi povos loшi; жar la Eternulo alvokos malsaton, kaj шi venos en la landon por sep jaroj. 2 Kaj la virino leviшis kaj faris laэ la vorto de la homo de Dio, kaj юi iris, юi kaj юia domo, kaj loшis en la lando de la Filiюtoj sep jarojn. 3 Post la paso de la sep jaroj la virino revenis el la lando de la Filiюtoj, kaj юi iris, por klopodi жe la reшo pri sia domo kaj pri sia kampo. 4 La reшo tiam parolis kun Ge¶azi, la junulo de la homo de Dio, dirante: Rakontu al mi жiujn grandajn farojn, kiujn faris Eliюa. 5 Dum li estis rakontanta al la reшo, ke tiu revivigis mortinton, jen la virino, kies filon li revivigis, ekpetis la reшon pri sia domo kaj pri sia kampo. Kaj Ge¶azi diris: Mia sinjoro, ho reшo, jen estas tiu virino, kaj jen estas юia filo, kiun Eliюa revivigis. 6 Kaj la reшo demandis la virinon, kaj юi rakontis al li. Kaj la reшo donis al юi unu korteganon, dirante: Redonu al юi жion, kio apartenas al юi, kaj жiujn enspezojn de la kampo de post la tago, kiam юi forlasis la landon, шis nun.

7 Eliюa venis en Damaskon. Ben-Hadad, reшo de Sirio, tiam estis malsana. Kaj oni raportis al li, dirante: La homo de Dio venis жi tien. 8 Tiam la reшo diris al ¦azael: Prenu en vian manon donacon, kaj iru renkonte al la homo de Dio, kaj demandu per li la Eternulon, жu mi resaniшos de жi tiu malsano. 9 Kaj ¦azael iris renkonte al li, kaj prenis donacon en sian manon kaj da жio plej bona en Damasko tiom, kiom povas porti kvardek kameloj, kaj li venis kaj stariшis antaэ li, kaj diris: Via filo Ben-Hadad, reшo de Sirio, sendis min al vi, por demandi: Жu mi resaniшos de жi tiu malsano? 10 Kaj Eliюa diris al li: Iru, diru al li: Vi resaniшos. Sed la Eternulo montris al mi, ke li mortos. 11 Kaj li fikse rigardis lin, шis li hontiшis, kaj la homo de Dio ploris. 12 ¦azael diris: Kial mia sinjoro ploras? Tiu respondis: Жar mi scias, kian malbonon vi faros al la Izraelidoj: iliajn fortikaјojn vi forbruligos, iliajn junulojn vi mortigos per glavo, iliajn suжinfanojn vi frakasos, kaj iliajn gravedulinojn vi disfendos. 13 ¦azael diris: Kio estas via servanto, la hundo, ke li faru tiun grandan faron? Kaj Eliюa diris: La Eternulo montris al mi, ke vi estos reшo de Sirio. 14 Li foriris de Eliюa kaj venis al sia sinjoro. Жi tiu diris al li: Kion diris al vi Eliюa? Kaj li respondis: Li diris al mi, ke vi resaniшos. 15 Sed la sekvantan tagon li prenis la litkovrilon, kaj trempis шin en akvo kaj etendis шin sur lia vizaшo, kaj li mortis. Kaj anstataэ li ekreшis ¦azael.

16 En la kvina jaro de Joram, filo de A¶ab, reшo de Izrael, post Jehoюafat, reшo de Judujo, ekreшis Jehoram, filo de Jehoюafat, reшo de Judujo. 17 Li havis la aшon de tridek du jaroj, kiam li fariшis reшo, kaj ok jarojn li reшis en Jerusalem. 18 Li iradis laэ la vojo de la reшoj de Izrael, kiel faris la domo de A¶ab, жar filino de A¶ab estis lia edzino, kaj li faradis malbonon antaэ la Eternulo. 19 Tamen la Eternulo ne volis pereigi Judujon, pro Sia servanto David, жar Li promesis al li doni lumilon al li kaj al liaj filoj por жiam. 20 En lia tempo la Edomidoj defalis de Judujo kaj starigis super si reшon. 21 Joram iris Cairon kune kun жiuj siaj жaroj; kaj li leviшis nokte, kaj venkobatis la Edomidojn, kiuj estis жirkaэ li, kaj la жarestrojn; kaj la popolo forkuris al siaj tendoj. 22 Tamen la Edomidoj restis defalintaj de Judujo шis la nuna tago. Tiam defalis ankaэ Libna en la sama tempo. 23 La cetera historio de Joram, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 24 Kaj Joram ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de David. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo A¶azja.

25 En la dek-dua jaro de Joram, filo de A¶ab, reшo de Izrael, ekreшis A¶azja, filo de Jehoram, reшo de Judujo. 26 La aшon de dudek du jaroj havis A¶azja, kiam li fariшis reшo, kaj unu jaron li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Atalja, filino de Omri, reшo de Izrael. 27 Kaj li iradis laэ la vojo de la domo de A¶ab, kaj faradis malbonon antaэ la Eternulo, kiel la domo de A¶ab, жar li estis boparenco de la domo de A¶ab. 28 Li iris kun Joram, filo de A¶ab, milite kontraэ ¦azaelon, reшon de Sirio, al Ramot en Gilead; kaj la Sirianoj vundis Joramon. 29 Kaj la reшo Joram revenis, por kuraci sin en Jizreel de la vundoj, kiujn faris al li la Sirianoj en Ramot, kiam li batalis kontraэ ¦azael, reшo de Sirio. Kaj A¶azja, filo de Jehoram, reшo de Judujo, iris, por viziti Joramon, filon de A¶ab, en Jizreel, жar жi tiu estis malsana.

Жapitro 9

1 La profeto Eliюa alvokis unu el la profetidoj, kaj diris al li: Zonu viajn lumbojn, kaj prenu en vian manon жi tiun vazon kun oleo, kaj iru en Ramoton en Gilead. 2 Kiam vi venos tien, elserжu tie Jehun, filon de Jehoюafat, filo de Nimюi, kaj aliru kaj starigu lin el meze de liaj fratoj kaj enkonduku lin en la plej internan жambron. 3 Kaj prenu la vazon kun la oleo kaj verюu sur lian kapon, kaj diru: Tiele diras la Eternulo: Mi sanktoleis vin reшo super Izrael. Poste malfermu la pordon kaj forkuru, ne prokrastu. 4 Kaj iris la junulo, la junulo la profeto, al Ramot en Gilead. 5 Kiam li venis, li vidis, ke sidas la militestroj. Kaj li diris: Mi havas ion por diri al vi, ho estro. Kaj Jehu diris: Al kiu el ni жiuj? Li respondis: Al vi, ho estro. 6 Tiu leviшis kaj iris en la domon. Li verюis la oleon sur lian kapon, kaj diris: Tiele diras la Eternulo, Dio de Izrael: Mi sanktoleis vin reшo super la popolo de la Eternulo, super Izrael. 7 Kaj vi ekstermos la domon de via sinjoro A¶ab, por ke Mi venшu la sangon de Miaj servantoj, la profetoj, kaj la sangon de жiuj servantoj de la Eternulo, verюitajn de la mano de Izebel. 8 Kaj pereos la tuta domo de A¶ab; kaj Mi ekstermos жe A¶ab жiun virseksulon, malliberulon kaj liberulon en Izrael. 9 Kaj mi faros al la domo de A¶ab kiel al la domo de Jerobeam, filo de Nebat, kaj kiel al la domo de Baaюa, filo de A¶ija. 10 Kaj Izebelon manшos la hundoj sur la kampo de Jizreel, kaj neniu enterigos юin. Kaj li malfermis la pordon kaj forkuris. 11 Kiam Jehu eliris al la servantoj de sia sinjoro, ili diris al li: Жu жio estas en ordo? por kio venis al vi tiu frenezulo? Li respondis al ili: Vi konas ja tiun homon kaj lian parolon. 12 Ili diris: Ne vero, tamen diru al ni. Kaj li diris: Tiel kaj tiel li parolis al mi, dirante: Tiele diras la Eternulo: Mi sanktoleis vin reшo super Izrael. 13 Kaj rapide ili prenis жiu sian veston kaj sternis sub li sur la altaj юtupoj, kaj ekblovis per trumpeto, kaj diris: Jehu fariшis reшo. 14 Tiam Jehu, filo de Jehoюafat, filo de Nimюi, faris konspiron kontraэ Joram. (Dume Joram staris garde en Ramot en Gilead, li kaj la tuta Izrael, kontraэ ¦azael, reшo de Sirio. 15 Kaj la reшo Joram* revenis, por kuraci sin en Jizreel de la vundoj, kiujn faris al li la Sirianoj, kiam li batalis kontraэ ¦azael, reшo de Sirio.) Tiam Jehu diris: Se vi konsentas, neniu eliшu el la urbo, por iri kaj sciigi en Jizreel. 16 Kaj Jehu ekrajdis kaj direktis sin al Jizreel; жar tie kuюis Joram, kaj A¶azja, reшo de Judujo, venis, por viziti Joramon. 17 La gardostaranto staris sur la turo en Jizreel, kaj li ekvidis la alproksimiшantan amason de Jehu, kaj diris: Mi vidas amason. Tiam Joram diris: Prenu rajdanton kaj sendu kontraэ ili, por ke li demandu, жu жio estas en ordo. 18 Kaj la rajdanto sur жevalo direktis sin renkonte al li, kaj diris: Tiele diras la reшo: Жu жio estas en ordo? Sed Jehu respondis: La ordo ne estas via afero, turnu vin kaj sekvu min. Kaj la gardostaranto raportis, dirante: La sendito venis al ili, sed ne revenis. 19 Tiam li sendis duan rajdanton, kaj жi tiu venis al ili, kaj diris: Tiele diras la reшo: Жu жio estas en ordo? Jehu respondis: La ordo ne estas via afero, turnu vin kaj sekvu min. 20 La gardostaranto raportis, dirante: Li venis al ili, sed ne revenis; la kondukado estas kiel kondukado de Jehu, filo de Nimюi, жar li kondukas rapidege. 21 Tiam Joram diris: Oni jungu! Kaj oni jungis lian жaron. Kaj eliris Joram, reшo de Izrael, kaj A¶azja, reшo de Judujo, жiu sur sia жaro, kaj ili direktis sin renkonte al Jehu, kaj ili renkontis lin sur la kampo de Nabot, la Jizreelano. 22 Kiam Joram ekvidis Jehun, li diris: Жu жio estas en ordo, Jehu? Sed tiu respondis: Kia ordo povas esti жe la malжastado de via patrino Izebel kaj жe юiaj multaj sorжaјoj? 23 Tiam Joram turnis sian manon kaj forkuris, kaj diris al A¶azja: Perfido, ho A¶azja! 24 Sed Jehu streжis per sia mano la pafarkon kaj pafe frapis Joramon inter liaj brakoj, kaj la sago iris tra lian koron, kaj li falis genue sur sia жaro. 25 Kaj Jehu diris al sia altrangulo Bidkar: Prenu kaj јetu lin sur la kampon de Nabot, la Jizreelano; жar rememoru, kiel mi kaj vi sur жaro veturis post lia patro A¶ab kaj la Eternulo eldiris pri li jenan profetaјon: 26 Vere, diris la Eternulo, la sangon de Nabot kaj la sangon de liaj filoj Mi vidis hieraэ, kaj Mi venшos al vi sur жi tiu kampo, diris la Eternulo. Prenu do nun kaj јetu lin sur la kampon, konforme al la vorto de la Eternulo. 27 Kiam A¶azja, reшo de Judujo, tion vidis, li forkuris en la direkto al la шardena domo. Sed Jehu postkuris lin, kaj diris: Lin ankaэ batu sur la жaro. Kaj oni frapis lin sur la altaјo Gur, kiu estas apud Jibleam. Kaj li forkuris en Megidon kaj mortis tie. 28 Kaj liaj servantoj forveturigis lin en Jerusalemon kaj enterigis lin en lia tombo kun liaj patroj en la urbo de David.

29 En la jaro dek-unua de Joram, filo de A¶ab, A¶azja ekreшis super Judujo.

30 Jehu venis al Jizreel. Kiam Izebel tion aэdis, юi kolorigis siajn okulojn kaj beligis sian kapon kaj ekrigardis tra la fenestro. 31 Kiam Jehu eniris en la pordegon, юi diris: Жu nun estos paco, ho Zimri, mortiginto de sia sinjoro? 32 Tiam li levis sian vizaшon al la fenestro, kaj diris: Kiu estas kun mi? kiu? Kaj ekrigardis al li du aэ tri korteganoj. 33 Kaj li diris: Elјetu юin! Kaj ili юin elјetis. Kaj юia sango юprucis sur la muron kaj sur la жevalojn, kaj oni dispremis юin per la piedoj. 34 Li eniris kaj manшis kaj trinkis, kaj diris: Rigardu, kie estas tiu malbenitino, kaj enterigu юin, жar юi estas reшidino. 35 Kaj oni iris, por enterigi юin, sed oni trovis nenion de юi krom la kranio, la piedoj, kaj la manplatoj. 36 Oni revenis kaj raportis al li. Tiam li diris: Tio estas la vorto de la Eternulo, kiun Li diris per Sia servanto Elija, la Teюebano, nome: Sur la kampo de Jizreel la hundoj formanшos la karnon de Izebel; 37 kaj la kadavro de Izebel estos kiel sterko sur la tero sur la kampo de Jizreel, tiel, ke neniu povos diri: Tio estas Izebel.

* Heb. "Jehoram", kaj en versoj 17, 21-24.

Жapitro 10

1 A¶ab havis sepdek filojn en Samario. Kaj Jehu skribis leterojn kaj sendis en Samarion al la estroj de Jizreel, la plejaшuloj, kaj la filedukistoj de A¶ab, kun la sekvanta enhavo: 2 Kiam жi tiu letero venos al vi, жe kiuj troviшas la filoj de via sinjoro kaj sub kies administrado troviшas la жaroj kaj la жevaloj kaj la fortikigita urbo kaj la bataliloj: 3 tiam rigardu, kiu estas la plej bona kaj plej digna el la filoj de via sinjoro, kaj sidigu lin sur la trono de lia patro kaj batalu pro la domo de via sinjoro. 4 Sed ili tre forte ektimis, kaj diris: Jen la du reшoj ne povis kontraэstari al li, kiel do ni kontraэstaros? 5 Kaj la palacestro kaj la urbestro kaj la plejaшuloj kaj la filedukistoj sendis al Jehu, por diri: Ni estas viaj servantoj, kaj жion, kion vi ordonos al ni, ni faros; ni neniun faros reшo; kio plaжas al vi, tion faru. 6 Tiam li skribis al ili duan leteron kun jena enhavo: Se vi estas sur mia flanko kaj obeas mian voжon, tiam prenu la kapojn de la filoj de via sinjoro kaj venu al mi morgaэ en жi tiu tempo en Jizreelon. Kaj da reшidoj estis sepdek homoj жe la eminentuloj de la urbo, kiuj edukis ilin. 7 Kiam la letero venis al ili, ili prenis la filojn de la reшo kaj buжis ilin, sepdek homojn, kaj metis iliajn kapojn en korbojn kaj sendis al li en Jizreelon. 8 Kaj venis la sendito, kaj diris al li jene: Oni alportis la kapojn de la reшidoj. Kaj li diris: Kuюigu ilin en du amasoj antaэ la enirejo de la pordego шis mateno. 9 Matene li eliris kaj stariшis, kaj diris al la tuta popolo: Vi estas senkulpaj; estas mi, kiu faris konspiron kontraэ mia sinjoro kaj mortigis lin; sed kiu mortigis жiujn жi tiujn? 10 Sciu do nun, ke el la vortoj de la Eternulo nenio falis teren, el tio, kion la Eternulo diris pri la domo de A¶ab; la Eternulo faris tion, kion Li diris per Sia servanto Elija. 11 Kaj Jehu mortigis жiujn restintojn el la domo de A¶ab en Jizreel kaj жiujn liajn altrangulojn kaj liajn konatojn kaj liajn pastrojn, шis restis neniu saviшinto. 12 Kaj li leviшis, kaj iris kaj direktis sin al Samario. Kiam li estis survoje жe la domo de la paюtistoj, 13 Jehu renkontis la fratojn de A¶azja, reшo de Judujo, kaj li diris: Kiuj vi estas? Ili respondis: Ni estas fratoj de A¶azja, kaj ni iras, por demandi pri la farto de la filoj de la reшo kaj de la filoj de la reшino. 14 Tiam li diris: Prenu ilin vivantajn. Kaj oni prenis ilin vivantajn kaj buжis ilin super la puto жe la domo de paюtistoj, kvardek du homojn, kaj neniu el ili restis.

15 De tie li foriris, kaj li renkontis Jehonadabon, filon de Re¶ab, irantan renkonte al li. Li salutis lin, kaj diris al li: Жu via koro estas favora, kiel mia koro estas favora al via koro? Jehonadab respondis: Jes. Se jes, tiam donu al mi vian manon. Kaj li donis al li sian manon kaj prenis lin al si sur la жaron. 16 Kaj li diris: Iru kun mi kaj rigardu mian fervoron pri la Eternulo. Kaj oni veturigis lin kun li sur lia жaro. 17 Kiam li venis Samarion, li mortigis жiujn, kiuj restis de A¶ab en Samario, шis li tute ekstermis lin, konforme al la vorto de la Eternulo, kiun Li diris al Elija. 18 Kaj Jehu kunvenigis la tutan popolon, kaj diris al ili: A¶ab servis al Baal malmulte, Jehu servos al li multe; 19 kunvoku do al mi жiujn profetojn de Baal, жiujn liajn servantojn, kaj жiujn liajn pastrojn, ke neniu forestu; жar mi volas fari grandan oferadon al Baal; жiu, kiu forestos, perdos sian vivon. Jehu faris tion kun ruza intenco, por pereigi la servantojn de Baal. 20 Kaj Jehu diris: Aranшu sanktan kunvenon por Baal. Kaj oni tion proklamis. 21 Kaj Jehu sendis al la tuta Izrael; kaj venis жiuj servantoj de Baal; restis neniu, kiu ne venus. Ili eniris en la domon de Baal, kaj la domo de Baal pleniшis de rando шis rando. 22 Kaj li diris al la estro de la vestejo: Elportu vestojn por жiuj servantoj de Baal. Kaj li elportis vestojn por ili. 23 Kaj Jehu kun Jehonadab, filo de Re¶ab, eniris en la domon de Baal, kaj li diris al la servantoj de Baal: Esploru kaj rigardu, жu ne estas жi tie kun vi iu el la servantoj de la Eternulo, жar жi tie devas esti sole nur servantoj de Baal. 24 Ili eniris, por fari buжoferojn kaj bruloferojn. Dume Jehu starigis ekstere okdek virojn, kaj diris: Se жe iu el vi saviшos iu el la homoj, kiujn mi transdonas en viajn manojn, tiam lia animo anstataэos la animon de tiu. 25 Kiam la bruloferoj estis finitaj, Jehu diris al la korpogardistoj kaj al la estroj: Iru, batu ilin, ke neniu eliru. Kaj oni mortigis ilin per glavo, kaj la korpogardistoj kaj la estroj forјetis ilin kaj iris en la urbon de la domo de Baal. 26 Kaj oni elportis la statuojn el la domo de Baal kaj forbruligis ilin. 27 Kaj oni disrompis la statuon de Baal, kaj oni detruis la domon de Baal, kaj oni faris el шi ekskrementejon шis la nuna tempo. 28 Kaj Jehu ekstermis Baalon el Izrael. 29 Tamen de la pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon, Jehu ne deturnis sin, de la oraj bovidoj, kiuj estis en Bet-El kaj en Dan. 30 Kaj la Eternulo diris al Jehu: Pro tio, ke vi bone faris tion, kio plaжis al Mi, kaj vi faris al la domo de A¶ab konforme al tio, kio estis en Mia koro, viaj filoj шis la kvara generacio sidos sur la trono de Izrael. 31 Sed Jehu ne zorgis pri tio, ke li iradu laэ la instruo de la Eternulo, Dio de Izrael, per sia tuta koro. Li ne deturnis sin de la pekoj de Jerobeam, per kiuj li pekigis Izraelon.

32 En tiu tempo la Eternulo komencis faradi dehakojn en Izrael, kaj ¦azael venkobatis ilin жe жiuj limoj de Izrael: 33 oriente de Jordan la tutan landon de Gilead, de la Gadidoj, Rubenidoj, kaj Manaseidoj, komencante de Aroer, kiu estas жe la torento Arnon, Gileadon kaj Baюanon. 34 La cetera historio de Jehu, kaj жio, kion li faris, kaj lia tuta potenco estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 35 Kaj Jehu ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin en Samario. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Jehoa¶az. 36 La tempo de reшado de Jehu super Izrael en Samario estis dudek ok jaroj.

Жapitro 11

1 Kiam Atalja, la patrino de A¶azja, vidis, ke юia filo mortis, юi leviшis kaj ekstermis la tutan reшan idaron. 2 Sed Jehoюeba, filino de la reшo Joram kaj fratino de A¶azja, prenis Joaюon, filon de A¶azja, kaj юtele forkondukis lin el inter la mortigataj filoj de la reшo, lin kaj lian nutristinon, kaj lokis ilin en la жambro de litoj; kaj oni kaюis lin for de Atalja, kaj li ne estis mortigita. 3 Kaj li restis kaюita kun юi en la domo de la Eternulo dum ses jaroj; kaj Atalja reшis super la lando.

4 Sed en la sepa jaro sendis Jehojada kaj prenis la centestrojn el la korpogardistoj kaj la kuristoj kaj venigis ilin al si en la domon de la Eternulo; kaj li faris kun ili interligon kaj јurigis ilin en la domo de la Eternulo kaj montris al ili la filon de la reшo. 5 Kaj li ordonis al ili, dirante: Jenon vi devas fari: tiu triono de vi, kiu venas en sabato, plenumu gardadon en la domo de la reшo; 6 triono estu жe la Pordego Sur; kaj triono жe la pordego malantaэ la korpogardistoj. Kaj plenumu la gardadon de la domo alterne. 7 Du partoj el vi жiuj, kiuj foriras en sabato, plenumu gardadon жe la reшo en la domo de la Eternulo. 8 Kaj жirkaэu la reшon жiuflanke, жiu kun sia batalilo en la mano; kaj se iu eniros en la vicojn, oni lin mortigu. Kaj estu apud la reшo, kiam li eliros aэ eniros. 9 Kaj la centestroj faris жion, kion ordonis la pastro Jehojada; kaj жiu prenis siajn homojn, la sabate venantajn kaj la sabate forirantajn, kaj venis al la pastro Jehojada. 10 La pastro disdonis al la centestroj la lancojn kaj юildojn, kiuj apartenis al la reшo David kaj kiuj estis en la domo de la Eternulo. 11 Kaj la korpogardistoj stariшis, жiu kun siaj bataliloj en la mano, de la dekstra flanko de la domo шis la maldekstra flanko de la domo, жe la altaro kaj жe la domo, жirkaэe de la reшo. 12 Kaj li elkondukis la reшidon kaj metis sur lin la kronon kaj la ateston; kaj oni proklamis lin reшo kaj sanktoleis lin, kaj oni aplaэdis kaj kriis: Vivu la reшo! 13 Kiam Atalja aэdis la bruon de la kuranta popolo, юi iris al la popolo en la domon de la Eternulo. 14 Kaj юi ekvidis, ke jen la reшo staras жe la kolono, laэ la moro, kaj la eminentuloj kaj la trumpetistoj apud la reшo, kaj la tuta popolo de la lando шojas, kaj oni trumpetas. Tiam Atalja disюiris siajn vestojn, kaj ekkriis: Konspiro, konspiro! 15 Kaj la pastro Jehojada ordonis al la centestroj, la estroj de la militistaro, kaj diris al ili: Elkonduku юin ekster la vicojn, kaj жiun, kiu юin sekvos, mortigu per glavo; жar la pastro diris: Oni ne mortigu юin en la domo de la Eternulo. 16 Kaj oni liberigis por юi lokon, kaj юi iris laэ la vojo de la жevaloj al la reшa domo, kaj tie oni юin mortigis.

17 Kaj Jehojada faris interligon inter la Eternulo kaj la reшo kaj la popolo, ke шi estu popolo de la Eternulo; kaj inter la reшo kaj la popolo. 18 Kaj la tuta popolo de la lando iris en la domon de Baal kaj шin detruis; kaj liajn altarojn kaj liajn bildojn ili tute disrompis; kaj Matanon, la pastron de Baal, ili mortigis antaэ la altaroj. Kaj la pastro starigis oficistaron en la domo de la Eternulo. 19 Kaj li prenis la centestrojn kaj la korpogardistojn kaj la kuristojn kaj la tutan popolon de la lando, kaj ili kondukis la reшon el la domo de la Eternulo, kaj ili venis per la pordego de la kuristoj en la reшan domon; kaj li sidiшis sur la trono de la reшoj. 20 Kaj la tuta popolo de la lando шojis, kaj la urbo estis trankvila. Sed Ataljan oni mortigis per glavo en la reшa domo.

21 La aшon de sep jaroj havis Jehoaю, kiam li fariшis reшo.

Жapitro 12

1 En la sepa jaro de Jehu Jehoaю fariшis reшo, kaj kvardek jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Cibja, el Beer-Юeba. 2 Jehoaю agadis tiel, kiel plaжas al la Eternulo, dum la tempo, en kiu gvidadis lin la pastro Jehojada. 3 Nur la altaјojn oni ne senfunkciigis; la popolo жiam ankoraэ oferadis kaj incensadis sur la altaјoj.

4 Kaj Jehoaю diris al la pastroj: La tutan sanktigatan monon, kiun oni alportas en la domon de la Eternulo, la monon de pasantoj, la monon, kiun oni donas laэtakse por sia animo, la tutan monon, kiun iu donas propradezire, por enporti en la domon de la Eternulo, 5 la pastroj prenu al si, жiu de sia konato, kaj ili rebonigu la difektojn en la domo, жie, kie troviшos ia difekto. 6 Sed жar шis la dudek-tria jaro de la reшo Jehoaю la pastroj ne rebonigis la difektojn en la domo, 7 la reшo Jehoaю alvokis la pastron Jehojada kaj la aliajn pastrojn, kaj diris al ili: Kial vi ne rebonigas la difektojn de la domo? ne prenu do de nun monon de viaj konatoj, sed donu шin por rebonigo de la domo. 8 Kaj la pastroj konsentis ne preni plu monon de la popolo kaj ne rebonigi la difektojn en la domo. 9 La pastro Jehojada prenis keston kaj traboris truon supre, kaj starigis шin apud la altaro, dekstre de la enirantoj en la domon de la Eternulo. Kaj la pastroj, kiuj gardostaris жe la sojlo, metadis tien la tutan monon, kiu estis alportata en la domon de la Eternulo. 10 Жiufoje, kiam ili vidis, ke en la kesto estas multe da mono, venadis skribisto de la reшo kaj la жefpastro, kaj ili kunligadis kaj kalkuladis la monon, trovitan en la domo de la Eternulo. 11 Kaj ili donadis la kalkulitan monon en la manojn de la oficistoj laborgvidantoj en la domo de la Eternulo; kaj жi tiuj elspezadis шin por la жarpentistoj kaj konstruistoj, kiuj laboris en la domo de la Eternulo, 12 kaj por la masonistoj kaj la юtonhakistoj, kaj por aжeti lignon kaj hakitajn юtonojn, por rebonigi la difektojn en la domo de la Eternulo, kaj por жio, kio devis esti elspezata por la rebonigo de la domo. 13 Tamen oni ne faris por la domo de la Eternulo arшentajn tasojn, tranжilojn, aspergajn kalikojn, trumpetojn, жiajn orajn vazojn kaj arшentajn vazojn el la mono, kiu estis alportata en la domon de la Eternulo; 14 sed oni donadis шin al la oficistoj laborgvidantoj, por ke ili rebonigu per tio la domon de la Eternulo. 15 Oni ne postulis kalkulan raporton de tiuj homoj, en kies manojn oni donis la monon, por transdoni al la farantoj de la laboroj, sed ili laboris konfidate. 16 La monon de kulpofero kaj la monon de pekofero oni ne enportadis en la domon de la Eternulo: шi estis por la pastroj.

17 En tiu tempo ekiris ¦azael, reшo de Sirio, kaj ekmilitis kontraэ Gat kaj venkoprenis шin; kaj ¦azael intencis iri kontraэ Jerusalemon. 18 Tiam Jehoaю, reшo de Judujo, prenis la tutan sanktigitaјon, kiun sanktigis Jehoюafat kaj Jehoram kaj A¶azja, liaj patroj, reшoj de Judujo, kaj tion, kion li mem sanktigis, kaj la tutan oron, kiu troviшis en la trezorejoj de la domo de la Eternulo kaj de la reшa domo, kaj li sendis tion al ¦azael, reшo de Sirio, kaj жi tiu foriris de Jerusalem. 19 La cetera historio de Joaю, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 20 Liaj servantoj leviшis kaj faris konspiron, kaj mortigis Joaюon en la domo Milo, sur la vojo al Sila. 21 Joza¶ar, filo de Юimeat, kaj Jehozabad, filo de Юomer, liaj servantoj, frapis lin, kaj li mortis. Kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de David. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Amacja.

Жapitro 13

1 En la dudek-tria jaro de Joaю, filo de A¶azja, reшo de Judujo, Jehoa¶az, filo de Jehu, fariшis reшo super Izrael en Samario por la daэro de dek sep jaroj. 2 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, kaj sekvadis la pekojn de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon; li ne deturnis sin de ili. 3 Kaj ekflamis la kolero de la Eternulo kontraэ la Izraelidoj, kaj Li transdonis ilin en la manon de ¦azael, reшo de Sirio, kaj en la manon de Ben-Hadad, filo de ¦azael, por la tuta tempo. 4 Sed Jehoa¶az ekpreшis al la Eternulo, kaj la Eternulo aэskultis lin, жar Li vidis la suferadon de Izrael, kiel premis ilin la reшo de Sirio. (5 Kaj la Eternulo donis al la Izraelidoj savanton, kaj ili eliris el sub la mano de la Sirianoj, kaj la Izraelidoj loшis en siaj tendoj kiel antaэe. 6 Tamen ili ne deturnis sin de la pekoj de la domo de Jerobeam, kiu pekigis Izraelon, sed ili sekvis ilin; ankaэ la sankta stango restis en Samario.) 7 Al Jehoa¶az ne restis pli ol kvindek rajdistoj kaj dek жaroj kaj dek mil piedirantoj; жar la reшo de Sirio pereigis ilin kaj faris ilin kiel polvo piedpremata. 8 La cetera historio de Jehoa¶az, kaj жio, kion li faris, kaj lia forto estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 9 Kaj Jehoa¶az ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin en Samario. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Joaю.

10 En la tridek-sepa jaro de Joaю, reшo de Judujo, Jehoaю, filo de Jehoa¶az, fariшis reшo super Izrael en Samario, por la daэro de dek ses jaroj. 11 Li agadis malbone antaэ la Eternulo; li ne deturnis sin de жiuj pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon; ilin li sekvis. 12 La cetera historio de Joaю, kaj жio, kion li faris, kaj lia forto, kaj kiel li militis kontraэ Amacja, reшo de Judujo, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 13 Kaj Joaю ekdormis kun siaj patroj, kaj Jerobeam eksidis sur lia trono. Kaj oni enterigis Joaюon en Samario kun la reшoj de Izrael.

14 Eliюa malsaniшis per sia malsano, de kiu li estis mortonta. Venis al li Joaю, reшo de Izrael, kaj ploris super li, kaj diris: Mia patro, mia patro, жaro de Izrael kaj liaj rajdistoj! 15 Kaj Eliюa diris al li: Prenu pafarkon kaj sagojn. Kaj li prenis al si pafarkon kaj sagojn. 16 Kaj li diris al la reшo de Izrael: Metu vian manon sur la pafarkon. Kaj li metis sian manon. Kaj Eliюa metis siajn manojn sur la manojn de la reшo, 17 kaj diris: Malfermu la fenestron orienten. Li malfermis. Kaj Eliюa diris: Pafu. Li pafis. Kaj li diris: Sago de savo de la Eternulo kaj sago de savo kontraэ Sirio, kaj vi venkobatos la Sirianojn en Afek, шis vi ilin tute pereigos. 18 Kaj li diris: Prenu la sagojn. Li prenis. Kaj li diris al la reшo de Izrael: Frapu sur la teron. Li frapis tri fojojn kaj haltis. 19 Tiam ekkoleris kontraэ li la homo de Dio, kaj diris: Vi devis frapi kvin aэ ses fojojn, tiam vi venkobatus la Sirianojn шis plena pereo; sed nun vi nur tri fojojn batos la Sirianojn.

20 Eliюa mortis, kaj oni enterigis lin. Kaj militistaroj de Moab venis en la landon en la komenco de la jaro. 21 Okazis, ke, enterigante iun homon, oni ekvidis la militistaron, kaj oni јetis la homon en la tombon de Eliюa. Kiam tiu homo tien falis kaj kuntuюiшis kun la ostoj de Eliюa, li reviviшis kaj stariшis sur siaj piedoj.

22 ¦azael, reшo de Sirio, premis la Izraelidojn dum la tuta vivo de Jehoa¶az. 23 Sed la Eternulo favorkoris ilin kaj kompatis ilin kaj turnis Sin al ili pro Sia interligo kun Abraham, Isaak, kaj Jakob, kaj Li ne volis ekstermi ilin kaj ankoraэ ne forјetis ilin de antaэ Sia vizaшo. 24 ¦azael, reшo de Sirio, mortis, kaj anstataэ li ekreшis lia filo Ben-Hadad. 25 Kaj Jehoaю, filo de Jehoa¶az, prenis returne el la mano de Ben-Hadad, filo de ¦azael, la urbojn, kiujn li milite prenis el la mano de lia patro Jehoa¶az. Tri fojojn Joaю venkobatis lin kaj reprenis la urbojn de Izrael.

Жapitro 14

1 En la dua jaro de Joaю, filo de Joa¶az, reшo de Izrael, Amacja, filo de Joaю, reшo de Judujo, fariшis reшo. 2 Li havis la aшon de dudek kvin jaroj, kiam li fariшis reшo, kaj dudek naэ jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Jehoadan, el Jerusalem. 3 Li agadis bone antaэ la Eternulo, tamen ne kiel lia patro David. Li agadis tiel, kiel agadis lia patro Joaю. 4 La altaјoj ne estis senfunkciigitaj; la popolo жiam ankoraэ oferadis kaj incensadis sur la altaјoj. 5 Kiam la reшeco fortiшis en lia mano, li mortigis siajn servantojn, kiuj mortigis la reшon, lian patron. 6 Sed la infanojn de la mortigintoj li ne mortigis, kiel estas skribite en la libro de instruo de Moseo, kion ordonis la Eternulo, nome: Oni ne mortigu patrojn pro la infanoj, kaj oni ne mortigu infanojn pro la patroj, sed жiu povas esti mortigata nur pro sia peko. 7 Li venkobatis la Edomidojn en la Valo de Salo, dek milojn, kaj prenis per milito Selan kaj donis al шi la nomon Jokteel шis la nuna tago.

8 En tiu tempo Amacja sendis senditojn al Jehoaю, filo de Jehoa¶az, filo de Jehu, reшo de Izrael, por diri: Venu, ni komparu niajn fortojn. 9 Tiam Jehoaю, reшo de Izrael, sendis al Amacja, reшo de Judujo, por diri: La prunelo sur Lebanon sendis al la cedro sur Lebanon, por diri: Donu vian filinon al mia filo kiel edzinon. Sed preteriris sovaшa besto de Lebanon kaj dispremis per la piedoj la prunelon. 10 Vi venkobatis la Edomidojn, kaj via koro fieriшis. Tenu vian gloron kaj sidu hejme. Kial vi volas entrepreni aferon malfeliжan, ke vi falu kaj kun vi ankaэ Judujo? 11 Sed Amacja ne obeis. Kaj eliris Jehoaю, reшo de Izrael, kaj ili komparis siajn fortojn, li kaj Amacja, reшo de Judujo, en Bet-Юemeю, kiu estas en Judujo. 12 Kaj la Judoj estis venkobatitaj de la Izraelidoj, kaj ili diskuris жiu al sia tendo. 13 Kaj Amacjan, reшon de Judujo, filon de Jehoaю, filo de A¶azja, kaptis Jehoaю, reшo de Izrael, en Bet-Юemeю; kaj li venis Jerusalemon, kaj detruis la muregon de Jerusalem, de la Pordego de Efraim шis la Pordego Angula, sur la spaco de kvarcent ulnoj. 14 Kaj li prenis la tutan oron kaj arшenton, kaj жiujn vazojn, kiuj troviшis en la domo de la Eternulo kaj en la trezorejoj de la reшa domo, kaj ankaэ garantiulojn, kaj li reiris en Samarion. 15 La cetera historio de Jehoaю, kion li faris, kaj lia forto, kaj kiel li militis kontraэ Amacja, reшo de Judujo, жio estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 16 Kaj Jehoaю ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin en Samario kun la reшoj de Izrael. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Jerobeam.

17 Kaj Amacja, filo de Joaю, reшo de Judujo, vivis post la morto de Jehoaю, filo de Jehoa¶az, reшo de Izrael, ankoraэ dek kvin jarojn. 18 La cetera historio de Amacja estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 19 Oni faris kontraэ li konspiron en Jerusalem, kaj li forkuris en La¶iюon. Sed oni sendis post li en La¶iюon, kaj tie oni lin mortigis. 20 Kaj oni venigis lin sur жevaloj, kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de David. 21 Kaj la tuta Juda popolo prenis Azarjan, kiu havis la aшon de dek ses jaroj, kaj faris lin reшo anstataэ lia patro Amacja. 22 Li prikonstruis Elaton kaj revenigis шin al Judujo, post kiam la reшo ekdormis kun siaj patroj.

23 En la dek-kvina jaro de Amacja, filo de Joaю, reшo de Judujo, ekreшis Jerobeam, filo de Joaю, reшo de Izrael, en Samario, kaj li reшis kvardek unu jarojn. 24 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo, ne deturnis sin de жiuj pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon. 25 Li restarigis la limojn de Izrael de ¦amat шis la maro de la dezerto, konforme al la vorto de la Eternulo, Dio de Izrael, kiun Li diris per Sia servanto Jona, filo de Amitaj, la profeto el Gat-¦efer. 26 Жar la Eternulo vidis, ke la suferado de Izrael estas tre mizera; restis nek sklavo nek liberulo, kaj estis neniu helpanto por Izrael. 27 La Eternulo ne decidis ekstermi la nomon de Izrael el sub la жielo, kaj Li savis ilin per Jerobeam, filo de Joaю. 28 La cetera historio de Jerobeam, kaj жio, kion li faris, kaj lia forto, kaj kiel li militis, kaj kiel li revenigis al Izrael Damaskon kaj ¦amaton de Judujo, жio estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 29 Kaj Jerobeam ekdormis kun siaj patroj, kun la reшoj de Izrael. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Ze¶arja.

Жapitro 15

1 En la dudek-sepa jaro de Jerobeam, reшo de Izrael, ekreшis Azarja, filo de Amacja, reшo de Judujo. 2 Li havis la aшon de dek ses jaroj, kiam li fariшis reшo, kaj kvindek du jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Je¶olja, el Jerusalem. 3 Li agadis bone antaэ la Eternulo, tiel same, kiel agadis lia patro Amacja. 4 Nur la altaјoj ne estis senfunkciigitaj; la popolo жiam ankoraэ oferadis kaj incensadis sur la altaјoj. 5 La Eternulo frapis la reшon, kaj li fariшis lepra шis la tago de sia morto, kaj li loшis en izolita domo. Kaj Jotam, filo de la reшo, estis жefo de la domo kaj regis la popolon de la lando. 6 La cetera historio de Azarja, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 7 Kaj Azarja ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de David. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Jotam.

8 En la tridek-oka jaro de Azarja, reшo de Judujo, Ze¶arja, filo de Jerobeam, fariшis reшo super Izrael en Samario, kaj li reшis ses monatojn. 9 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo, kiel faradis liaj patroj; li ne deturnis sin de la pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon. 10 Kontraэ li faris konspiron Юalum, filo de Jabeю, kaj frapis lin antaэ la popolo kaj mortigis lin kaj ekreшis anstataэ li. 11 La cetera historio de Ze¶arja estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 12 Tio estas la vorto de la Eternulo, kiun Li diris al Jehu, nome: Viaj filoj sidos sur la trono de Izrael шis la kvara generacio. Tiel fariшis.

13 Юalum, filo de Jabeю, fariшis reшo en la tridek-naэa jaro de Uzija, reшo de Judujo. Kaj li reшis unu monaton en Samario. 14 Kaj iris Mena¶em, filo de Gadi, el Tirca, kaj venis en Samarion kaj frapis Юalumon, filon de Jabeю, en Samario, kaj mortigis lin kaj ekreшis anstataэ li. 15 La cetera historio de Юalum, kaj lia konspiro, kiun li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 16 Tiam Mena¶em frapis Tifsa¶on, kaj жion, kio estis en шi, kaj шian regionon, komencante de Tirca, pro tio, ke шi ne malfermis al li la pordegon. Kaj li mortigis жiujn шiajn gravedulinojn, disfendinte ilin.

17 En la tridek-naэa jaro de Azarja, reшo de Judujo, Mena¶em, filo de Gadi, fariшis reшo super Izrael, kaj li reшis dek jarojn en Samario. 18 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo; dum sia tuta vivo li ne deturnis sin de жiuj pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon. 19 Pul, reшo de Asirio, venis en la landon. Kaj Mena¶em donis al Pul mil kikarojn da arшento, por ke li helpu lin, por fortikigi la reшecon en lia mano. 20 Kaj Mena¶em impostigis la arшenton sur Izrael, sur жiuj riжuloj, sur жiu po kvindek sikloj da arшento, por doni al la reшo de Asirio. Kaj la reшo de Asirio iris returne kaj ne restis tie en la lando. 21 La cetera historio de Mena¶em, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael. 22 Mena¶em ekdormis kun siaj patroj; kaj anstataэ li ekreшis lia filo Peka¶ja.

23 En la kvindeka jaro de Azarja, reшo de Judujo, Peka¶ja, filo de Mena¶em, fariшis reшo super Izrael en Samario, kaj li reшis du jarojn. 24 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo; li ne deturnis sin de la pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon. 25 Kaj faris kontraэ li konspiron Peka¶, filo de Remalja, lia altrangulo, kaj frapis lin en Samario, en la salono de la reшa domo, kune kun Argob kaj Arje, kaj kun li estis kvindek viroj el la Gileadanoj. Kaj li mortigis lin kaj ekreшis anstataэ li. 26 La cetera historio de Peka¶ja, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael.

27 En la kvindek-dua jaro de Azarja, reшo de Judujo, Peka¶, filo de Remalja, fariшis reшo super Izrael en Samario, kaj li reшis dudek jarojn. 28 Li faradis malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo; li ne deturnis sin de la pekoj de Jerobeam, filo de Nebat, per kiuj li pekigis Izraelon. 29 En la tempo de Peka¶, reшo de Izrael, venis Tiglat-Pileser, reшo de Asirio, kaj prenis Ijonon, Abel-Bet-Maa¶an, Janoa¶on, Kedeюon, ¦acoron, Gileadon, Galileon, la tutan landon de Naftali; kaj forkondukis ilin en Asirion. 30 Hoюea, filo de Ela, faris konspiron kontraэ Peka¶, filo de Remalja, kaj frapis lin kaj mortigis lin, kaj ekreшis anstataэ li en la dudeka jaro de Jotam, filo de Uzija. 31 La cetera historio de Peka¶, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Izrael.

32 En la dua jaro de Peka¶, filo de Remalja, reшo de Izrael, ekreшis Jotam, filo de Uzija, reшo de Judujo. 33 Li havis la aшon de dudek kvin jaroj, kiam li fariшis reшo, kaj dek ses jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Jeruюa, filino de Cadok. 34 Li agadis bone antaэ la Eternulo; li agadis tiel same, kiel agadis lia patro Uzija. 35 Sed la altaјoj ne estis senfunkciigitaj; la popolo жiam ankoraэ oferadis kaj incensadis sur la altaјoj. Li konstruis la supran pordegon жe la domo de la Eternulo. 36 La cetera historio de Jotam, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 37 En tiu tempo la Eternulo komencis sendadi sur Judujon Recinon, reшon de Sirio, kaj Peka¶on, filon de Remalja. 38 Kaj Jotam ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de lia patro David. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo A¶az.

Жapitro 16

1 En la dek-sepa jaro de Peka¶, filo de Remalja, ekreшis A¶az, filo de Jotam, reшo de Judujo. 2 La aшon de dudek jaroj havis A¶az, kiam li fariшis reшo, kaj dek ses jarojn li reшis en Jerusalem; kaj li ne agadis bone antaэ la Eternulo, lia Dio, kiel lia patro David. 3 Li iradis laэ la vojo de la reшoj de Izrael, kaj eж sian filon li trairigis tra fajro, simile al la abomenindaјoj de la nacioj, kiujn la Eternulo forpelis de antaэ la Izraelidoj. 4 Li oferadis kaj incensadis sur la altaјoj kaj sur la montetoj kaj sub жiu verda arbo. 5 Tiam Recin, reшo de Sirio, kaj Peka¶, filo de Remalja, reшo de Izrael, iris milite kontraэ Jerusalemon; ili sieшis A¶azon, sed ne povis venkopreni. 6 En tiu tempo Recin, reшo de Sirio, revenigis Elaton al Sirio kaj elpelis la Judojn el Elat; la Sirianoj eniris Elaton kaj ekloшis tie шis la nuna tago. 7 A¶az sendis senditojn al Tiglat- Pileser, reшo de Asirio, por diri: Mi estas via servanto kaj via filo; venu, kaj savu min kontraэ la mano de la reшo de Sirio kaj kontraэ la mano de la reшo de Izrael, kiuj leviшis kontraэ mi. 8 Kaj A¶az prenis la arшenton kaj oron, kiuj troviшis en la domo de la Eternulo kaj en la trezorejoj de la reшa domo, kaj sendis tion donace al la reшo de Asirio. 9 Kaj la reшo de Asirio obeis lin, kaj la reшo de Asirio iris kontraэ Damaskon kaj prenis шin kaj transkondukis шiajn loшantojn en Kiron, kaj Recinon li mortigis. 10 La reшo A¶az iris Damaskon renkonte al Tiglat-Pileser, reшo de Asirio, kaj li vidis la altaron, kiu estis en Damasko; kaj la reшo A¶az sendis al la pastro Urija la bildon de la altaro kaj la desegnon de шia tuta konstruo. 11 Kaj la pastro Urija konstruis altaron. Konforme al жio, kion la reшo A¶az sendis el Damasko, la pastro Urija aranшis, antaэ ol la reшo A¶az venis el Damasko. 12 Kiam la reшo venis el Damasko, la reшo ekvidis la altaron, kaj la reшo aliris al la altaro kaj faris sur шi oferon 13 kaj bruligis sian bruloferon kaj sian farunoferon kaj verюis sian verюoferon kaj aspergis la altaron per la sango de sia pacofero. 14 Kaj la kupran altaron, kiu staris antaэ la Eternulo, li forюovis de la antaэa flanko de la domo, de la loko inter la altaro kaj la domo de la Eternulo, kaj starigis шin flanke de la altaro norde. 15 Kaj la reшo A¶az ordonis al la pastro Urija, dirante: Sur la granda altaro bruligu la matenan bruloferon, la vesperan farunoferon, la bruloferon de la reшo kaj lian farunoferon, la bruloferon de la tuta popolo, ilian farunoferon kaj ilian verюoferon, kaj per la tuta sango de brulofero kaj per la tuta sango de buжofero aspergu шin; sed la kupra altaro restu, шis mi pripensos pri шi. 16 Kaj la pastro Urija faris жion konforme al tio, kiel ordonis la reшo A¶az. 17 La reшo A¶az derompis la muretojn de la bazaјoj kaj deprenis de ili la lavujon, kaj la maron li deprenis de la kupraj bovoj, kiuj estis sub шi, kaj metis шin sur юtonan plankon. 18 Kaj la kovritan sabatan halon, kiun oni konstruis жe la domo, kaj la eksteran enirejon de la reшo li turnis al la domo de la Eternulo, pro la reшo de Asirio. 19 La cetera historio de A¶az, kion li faris, estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 20 Kaj A¶az ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin kun liaj patroj en la urbo de David. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo ¦izkija.

Жapitro 17

1 En la dek-dua jaro de A¶az, reшo de Judujo, Hoюea, filo de Ela, fariшis reшo en Samario super Izrael, kaj li reшis naэ jarojn. 2 Li faradis malbonon antaэ la Eternulo, sed ne tiel, kiel la reшoj de Izrael, kiuj estis antaэ li. 3 Kontraэ lin iris Юalmaneser, reшo de Asirio, kaj Hoюea fariшis lia servanto kaj donadis al li tributon. 4 Kiam la reшo de Asirio rimarkis жe Hoюea perfidon, жar li sendis senditojn al So, reшo de Egiptujo, kaj ne liveris tributon al la reшo de Asirio, kiel жiujare, tiam la reшo de Asirio kaptis lin kaj metis lin en malliberejon. 5 Kaj la reшo de Asirio iris kontraэ la tutan landon, venis al Samario, kaj sieшis шin dum tri jaroj. 6 En la naэa jaro de Hoюea la reшo de Asirio venkoprenis Samarion, kaj transkondukis la Izraelidojn en Asirion, kaj loшigis ilin en ¦ala¶, kaj en ¦abor, жe la rivero Gozan, kaj en la urboj de la Medoj. 7 Жar la Izraelidoj pekis kontraэ la Eternulo, ilia Dio, kiu elkondukis ilin el la lando Egipta, el sub la mano de Faraono, reшo de Egiptujo, kaj ili adoradis aliajn diojn, 8 kaj agadis laэ la leшoj de la nacioj, kiujn la Eternulo forpelis antaэ la Izraelidoj, kaj laэ tio, kiel agadis la reшoj de Izrael; 9 kaj la Izraelidoj blasfemadis per malkonvenaj vortoj kontraэ la Eternulo, ilia Dio, kaj aranшis al si altaјojn en жiuj siaj urboj, komencante de la gardostara turo шis la fortikigita urbo; 10 kaj ili starigis al si statuojn kaj sanktajn stangojn sur жiu alta monteto kaj sub жiu verda arbo; 11 kaj ili incensadis tie sur жiuj altaјoj, kiel la nacioj, kiujn la Eternulo forpelis antaэ ili, kaj faradis malbonaјojn, por inciti la Eternulon; 12 kaj ili servadis al la idoloj, pri kiuj la Eternulo diris al ili: Ne faru tion. 13 Kaj la Eternulo avertis la Izraelidojn kaj la Judojn per жiuj Siaj profetoj kaj viziistoj, dirante: Returnu vin de viaj malbonaj vojoj, kaj plenumu Miajn ordonojn kaj leшojn, laэ la tuta instruo, kiun Mi donis al viaj patroj kaj kiun Mi sendis al vi per Miaj servantoj, la profetoj. 14 Sed ili ne aэskultis, kaj ili malmoligis sian nukon simile al la nuko de iliaj patroj, kiuj ne fidis la Eternulon, sian Dion; 15 kaj ili malestimis Liajn leшojn, kaj Lian interligon, kiun Li faris kun iliaj patroj, kaj Liajn avertojn, per kiuj Li avertis ilin, kaj ili sekvis vantaјon kaj vantiшis, kaj sekvis la naciojn, kiuj estis жirkaэ ili kaj pri kiuj la Eternulo ordonis al ili, ke ili ne imitu ilin; 16 kaj ili forlasis жiujn ordonojn de la Eternulo, ilia Dio, kaj faris al si fandaјon de du bovidoj kaj faris sanktan stangon kaj adorkliniшis antaэ la tuta armeo de la жielo kaj servis al Baal; 17 kaj ili trairigadis siajn filojn kaj siajn filinojn tra fajro kaj sorжadis kaj aэguradis kaj fordonis sin al farado de malbono antaэ la okuloj de la Eternulo, por inciti Lin. 18 Tial la Eternulo forte ekkoleris kontraэ la Izraelidoj, kaj forpuюis ilin de antaэ Sia vizaшo. Restis nur sole la tribo de Jehuda. 19 Sed ankaэ la Judoj ne obeis la ordonojn de la Eternulo, sia Dio, kaj ili sekvis la morojn de la Izraelidoj, kiujn tiuj starigis. 20 Kaj abomenis la Eternulo la tutan idaron de Izrael kaj humiligis ilin kaj transdonis ilin en la manon de rabantoj, шis Li tute forјetis ilin de antaэ Si. 21 Жar la Izraelidoj defalis de la domo de David, kaj prenis al si kiel reшon Jerobeamon, filon de Nebat; kaj Jerobeam deturnis Izraelon de la Eternulo kaj entiris ilin en grandan pekon. 22 Kaj la Izraelidoj iradis en жiuj pekoj de Jerobeam, kiujn li faris, ne deturnante sin de ili, 23 шis la Eternulo forpuюis Izraelon de antaэ Sia vizaшo, kiel Li diris per жiuj Siaj servantoj, la profetoj; kaj Izrael estas elpelita el sia lando en Asirion шis la nuna tago.

24 Kaj la reшo de Asirio transkondukis homojn el Babel, Kut, Ava, ¦amat, kaj Sefarvaim, kaj ekloшigis ilin en la urboj de Samario anstataэ la Izraelidoj. Kaj ili ekposedis Samarion kaj ekloшis en шiaj urboj. 25 Sed жar en la komenco de sia loшado tie ili ne timis la Eternulon, la Eternulo sendis kontraэ ilin leonojn, kiuj faris inter ili mortigadon. 26 Oni raportis al la reшo de Asirio, dirante: La popoloj, kiujn vi transkondukis kaj loшigis en la urboj de Samario, ne konas la leшojn de la Dio de la lando, kaj tial Li sendis kontraэ ilin leonojn, kiuj nun mortigas ilin, жar ili ne konas la leшojn de la Dio de la lando. 27 Tiam la reшo de Asirio ordonis, dirante: Venigu tien unu el la pastroj, kiujn vi elkondukis el tie; oni iru kaj loшu tie, kaj li instruu al ili la leшojn de la Dio de la lando. 28 Kaj venis unu el la pastroj, kiuj estis forkondukitaj el Samario, kaj li ekloшis en Bet-El, kaj instruis ilin, kiel ili devas timi la Eternulon. 29 Tamen жiu popolo faris ankaэ siajn diojn, kaj starigis ilin en la domoj de la altaјoj, kiujn konstruis la Samarianoj, жiu popolo en siaj urboj, en kiuj ili loшis. 30 La Babelanoj faris Sukot-Benoton, la Kutanoj faris Nergalon, la ¦amatanoj faris Aюiman; 31 la Avaanoj faris Nib¶azon kaj Tartakon; kaj la Sefarvaimanoj bruligadis siajn infanojn per fajro al Adramele¶ kaj Anamele¶, la dioj de Sefarvaim. 32 Ili timis ankaэ la Eternulon, kaj starigis al si el sia mezo pastrojn por la altaјoj, kaj tiuj servadis por ili en la domoj de la altaјoj. 33 La Eternulon ili timis, kaj al siaj dioj ili servis, laэ la moro de tiuj popoloj, el kiuj oni transkondukis ilin. 34 Шis la nuna tempo ili agas laэ la moroj antikvaj: ili ne timas la Eternulon, kaj ne agas laэ siaj leшoj kaj siaj moroj, nek laэ la instruo kaj ordono, kiujn la Eternulo donis al la filoj de Jakob, al kiu Li donis la nomon Izrael, 35 kun kiuj la Eternulo faris interligon kaj ordonis al ili, dirante: Ne timu aliajn diojn, ne adorkliniшu antaэ ili, ne servu al ili, kaj ne faru al ili oferojn; 36 sed nur la Eternulon, kiu elkondukis vin el la lando Egipta per granda forto kaj etendita brako, Lin timu, antaэ Li adorkliniшu, kaj al Li faru oferojn; 37 kaj la leшojn kaj la decidojn kaj la instruon kaj la ordonojn, kiujn Li skribis por vi, observu, ke vi plenumu ilin жiam, kaj ne timu aliajn diojn; 38 kaj la interligon, kiun Mi faris kun vi, ne forgesu, kaj ne timu aliajn diojn; 39 sed nur la Eternulon, vian Dion, timu, kaj Li savos vin el la mano de жiuj viaj malamikoj. 40 Tamen ili ne obeis, sed agis laэ siaj moroj antaэaj. 41 Tiuj popoloj timis la Eternulon, sed ankaэ al siaj idoloj ili servis, ankaэ iliaj infanoj kaj la infanoj de iliaj infanoj; kiel agis iliaj patroj, tiel ili agas шis la nuna tago.

Жapitro 18

1 En la tria jaro de Hoюea, filo de Ela, reшo de Izrael, ekreшis ¦izkija, filo de A¶az, reшo de Judujo. 2 Li havis la aшon de dudek kvin jaroj, kiam li fariшis reшo, kaj dudek naэ jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Abi, filino de Ze¶arja. 3 Li agadis bone antaэ la Eternulo, tiel same, kiel agadis lia patro David. 4 Li forigis la altaјojn, rompis la statuojn, dehakis la sanktajn stangojn, kaj disbatis la kupran serpenton, kiun faris Moseo; жar шis tiu tempo la Izraelidoj incensadis al шi, kaj oni nomis шin Ne¶uюtan. 5 La Eternulon, Dion de Izrael, li fidis; kaj simila al li ne ekzistis inter жiuj reшoj de Judujo post li, nek inter tiuj, kiuj estis antaэ li. 6 Li forte tenis sin al la Eternulo, ne deturnis sin de Li, kaj li observadis Liajn ordonojn, kiujn la Eternulo donis al Moseo. 7 Kaj la Eternulo estis kun li; жie, kien li iris, li agis prudente. Li defalis de la reшo de Asirio kaj жesis servi al li. 8 Li venkobatis la Filiюtojn шis Gaza kaj шia regiono, de la gardostara turo шis la fortikigita urbo.

9 En la kvara jaro de la reшo ¦izkija, tio estas en la sepa jaro de Hoюea, filo de Ela, reшo de Izrael, iris Юalmaneser, reшo de Asirio, kontraэ Samarion kaj eksieшis шin. 10 Kaj li venkoprenis шin post tri jaroj; en la sesa jaro de ¦izkija, tio estas en la naэa jaro de Hoюea, reшo de Izrael, Samario estis prenita. 11 Kaj la reшo de Asirio transkondukis la Izraelidojn en Asirion, kaj loшigis ilin en ¦ala¶, kaj en ¦abor, жe la rivero Gozan, kaj en la urboj de la Medoj; 12 pro tio, ke ili ne obeis la voжon de la Eternulo, sia Dio, kaj malobeis Lian interligon, жion, kion ordonis Moseo, servanto de la Eternulo, ili ne obeis kaj ne plenumis.

13 En la dek-kvara jaro de la reшo ¦izkija eliris San¶erib, reшo de Asirio, kontraэ жiujn fortikigitajn urbojn de Judujo, kaj venkoprenis ilin. 14 Tiam ¦izkija, reшo de Judujo, sendis al la reшo de Asirio en La¶iюon, por diri: Mi pekis; returnu vin de mi; kion vi metos sur min, tion mi plenumos. Kaj la reшo de Asirio metis sur ¦izkijan, reшon de Judujo, tributon de tricent kikaroj da arшento kaj tridek kikaroj da oro. 15 Kaj ¦izkija fordonis la tutan arшenton, kiu troviшis en la domo de la Eternulo kaj en la trezorejoj de la reшa domo. 16 En tiu tempo ¦izkija dehakis la pordojn de la templo de la Eternulo, kaj la kolonojn, kiujn ¦izkija, reшo de Judujo, estis teginta, kaj donis ilin al la reшo de Asirio. 17 La reшo de Asirio sendis Tartanon kaj Rab-Sarison kaj Rabюaken el La¶iю al la reшo ¦izkija kun granda militistaro al Jerusalem. Ili iris kaj venis en Jerusalemon. Kiam ili venis, ili stariшis жe la akvotubo de la supra lageto, kiu estas жe la vojo de la kampo de fulistoj. 18 Ili vokis la reшon. Kaj eliris al ili Eljakim, filo de ¦ilkija, la palacestro, kaj Юebna, la skribisto, kaj Joa¶, filo de Asaf, la kronikisto. 19 Kaj Rabюake diris al ili: Diru al ¦izkija: Tiele diras la granda reшo, la reшo de Asirio: Kio estas la fido, kiun vi fidas? 20 Vi diris nur buюan babiladon; por milito oni bezonas konsilon kaj forton. Nun kiun vi fidas, ke vi ribelis kontraэ mi? 21 Jen vi fidas la apogon de Egiptujo, tiu kano rompita, kiu, se iu sin apogas sur шi, eniras en lian manon kaj trapikas шin. Tia estas Faraono, reшo de Egiptujo, por жiuj, kiuj fidas lin. 22 Eble vi diros al mi: La Eternulon, nian Dion, ni fidas? sed Li estas ja Tiu, kies altaјojn kaj altarojn ¦izkija forigis, dirante al Judujo kaj Jerusalem: Antaэ жi tiu altaro adorkliniшu en Jerusalem. 23 Nun provu konkuri kun mia sinjoro, la reшo de Asirio; mi donos al vi du mil жevalojn--жu vi povas trovi rajdantojn por ili? 24 Kiel vi povas forigi estron, unu el la plej malgrandaj servantoj de mia sinjoro, kaj fidi Egiptujon pro la жaroj kaj rajdistoj? 25 Cetere, жu sen la volo de la Eternulo mi iris kontraэ жi tiun lokon, por ruinigi шin? La Eternulo diris al mi: Iru kontraэ жi tiun landon kaj ruinigu шin. 26 Tiam Eljakim, filo de ¦ilkija, kaj Юebna kaj Joa¶ diris al Rabюake: Volu paroli al viaj sklavoj en la lingvo Siria, жar ni komprenas; sed ne parolu kun ni Jude antaэ la oreloj de la popolo, kiu estas sur la murego. 27 Sed Rabюake diris al ili: Жu al via sinjoro kaj al vi sendis min mia sinjoro, por diri tiujn vortojn? жu ne al la homoj, kiuj sidas sur la murego, por manшi sian ekskrementon kaj trinki sian urinon kune kun vi? 28 Kaj Rabюake stariшis, kaj ekkriis per laэta voжo Jude, kaj li ekparolis, dirante: Aэskultu la vortojn de la granda reшo, la reшo de Asirio. 29 Tiele diras la reшo: ¦izkija ne forlogu vin, жar li ne povos savi vin el lia mano. 30 Kaj ¦izkija ne fidigu vin per la Eternulo, dirante: La Eternulo certe nin savos, kaj жi tiu urbo ne estos transdonita en la manojn de la reшo de Asirio. 31 Ne aэskultu ¦izkijan; жar tiele diras la reшo de Asirio: Faru kun mi pacon kaj eliru al mi, kaj manшu жiu el sia vinberшardeno kaj жiu de sia figarbo kaj trinku жiu la akvon el sia puto, 32 шis mi venos kaj prenos vin en landon similan al via lando, en landon de greno kaj mosto, en landon de pano kaj vinberшardenoj, en landon de olivoj kaj de mielo, kaj vi vivos kaj ne mortos. Kaj ne aэskultu ¦izkijan, kiam li forlogas vin per la vortoj: La Eternulo nin savos. 33 Жu la dioj de la nacioj savis жiu sian landon el la manoj de la reшo de Asirio? 34 Kie estas la dioj de ¦amat kaj de Arpad? kie estas la dioj de Sefarvaim, de Hena kaj Iva? жu ili savis Samarion el miaj manoj? 35 Kiu el жiuj dioj de tiuj landoj savis sian landon el miaj manoj, ke la Eternulo savu Jerusalemon el miaj manoj? 36 Kaj la popolo silentis kaj nenion respondis al li; жar estis ordono de la reшo: Ne respondu al li. 37 Kaj Eljakim, filo de ¦ilkija, la palacestro, kaj Юebna, la skribisto, kaj Joa¶, filo de Asaf, la kronikisto, venis al ¦izkija en disюiritaj vestoj, kaj raportis al li la vortojn de Rabюake.

Жapitro 19

1 Kiam la reшo ¦izkija tion aэdis, li disюiris siajn vestojn kaj жirkaэkovris sin per sako, kaj iris en la domon de la Eternulo. 2 Kaj li sendis Eljakimon, la palacestron, kaj Юebnan, la skribiston, kaj la plejaшulojn el la pastroj, жirkaэkovritajn per sakoj, al la profeto Jesaja, filo de Amoc. 3 Kaj ili diris al li: Tiele diras ¦izkija: Жi tiu tago estas tago de malfeliжo, de puno, kaj de malhonoro; жar infanoj atingis la aperturon de la utero, sed forestas forto por naski. 4 Eble aэdos la Eternulo, via Dio, жiujn vortojn de Rabюake, kiun sendis la reшo de Asirio, lia sinjoro, por blasfemi la vivantan Dion, kaj punos pro la vortoj, kiujn aэdis la Eternulo, via Dio. Levu do preшon por la restintoj, kiuj ankoraэ ekzistas. 5 Kaj la servantoj de la reшo ¦izkija venis al Jesaja. 6 Kaj Jesaja diris al ili: Tiele parolu al via sinjoro: Tiele diras la Eternulo: Ne timu la vortojn, kiujn vi aэdis kaj per kiuj blasfemis Min la servantoj de la reшo de Asirio. 7 Jen Mi metos en lin spiriton, ke, aэdinte sciigon, li reiros en sian landon, kaj Mi faligos lin per glavo en lia lando.

8 Kaj Rabюake revenis, kaj trovis la reшon de Asirio militanta kontraэ Libna; жar li aэdis, ke li foriris de La¶iю. 9 Kaj venis sciigo pri Tirhaka, reшo de Etiopujo, nome: Li eliris, por militi kontraэ vi. Tiam li denove sendis senditojn al ¦izkija kun la sekvanta komisio: 10 Tiele diru al ¦izkija, reшo de Judujo: Ne forlogu vin via Dio, kiun vi fidas, dirante: Jerusalem ne estos transdonita en la manojn de la reшo de Asirio. 11 Vi aэdis ja, kion faris la reшoj de Asirio al жiuj landoj, ruinigante ilin; жu vi do saviшos? 12 Жu ilin savis la dioj de la nacioj, kiujn ekstermis miaj patroj, la naciojn de Gozan kaj ¦aran kaj Recef kaj la filojn de Eden en Telasar? 13 Kie estas la reшo de ¦amat kaj la reшo de Arpad kaj la reшo de la urbo Sefarvaim, de Hena kaj Iva? 14 ¦izkija prenis la leteron el la manoj de la senditoj kaj legis шin, kaj li iris en la domon de la Eternulo, kaj ¦izkija disvolvis шin antaэ la Eternulo. 15 Kaj ¦izkija ekpreшis al la Eternulo, kaj diris: Ho Eternulo, Dio de Izrael, sidanta sur la keruboj! Vi estas la sola Dio super жiuj regnoj de la tero, Vi kreis la жielon kaj la teron; 16 klinu, ho Eternulo, Vian orelon, kaj aэskultu; malfermu, ho Eternulo, Viajn okulojn, kaj rigardu; kaj aэdu la vortojn de San¶erib, kiujn li sendis, por insulti la Dion vivantan. 17 Estas vero, ho Eternulo, la reшoj de Asirio ruinigis la popolojn kaj ilian teron, 18 kaj јetis iliajn diojn en fajron; жar tio estis ne dioj, sed faritaјoj de homaj manoj, ligno kaj юtono; ili ekstermis ilin. 19 Sed nun, ho Eternulo, nia Dio, savu nin do kontraэ liaj manoj, por ke жiuj regnoj de la tero eksciu, ke Vi, ho Eternulo, estas sola.

20 Kaj Jesaja, filo de Amoc, sendis al ¦izkija, por diri: Tiele diras la Eternulo, Dio de Izrael: Tion, kion vi preшis al Mi pri San¶erib, reшo de Asirio, Mi aэdis. 21 Jen estas tio, kion diris pri li la Eternulo: Malestimas vin, mokas vin la virga filino de Cion, balancas post vi la kapon la filino de Jerusalem. 22 Kiun vi blasfemis kaj insultis? kaj kontraэ kiun vi laэtigis voжon kaj alte levis viajn okulojn? Kontraэ la Sanktulon de Izrael! 23 Per viaj servantoj vi blasfemis la Sinjoron, kaj vi diris: Kun mia multo da жaroj mi supreniris sur la supron de montoj, sur la randon de Lebanon, kaj mi dehakis шiajn altajn cedrojn, шiajn plej bonajn cipresojn, kaj mi atingis шian plej altan pinton, шian шardensimilan arbaron. 24 Mi fosis kaj trinkis fremdan akvon, kaj mi sekigos per la plandoj de miaj piedoj жiujn riverojn de Egiptujo. 25 Жu vi ne aэdis, ke Mi jam delonge tion decidis, de tempo antikva tion destinis? nun Mi tion plenumis, ke la fortikigitaj urboj fariшis amaso da ruinюtonoj. 26 Kaj iliaj loшantoj senfortigitaj ektremis kaj kovriшis per honto; ili fariшis kiel herbo de kampo, kiel malgrava verdaјo, kiel musko sur tegmentoj, kaj kiel sunbruligita greno antaэ la spikiшo. 27 Sed vian sidon kaj vian eliron kaj vian venon Mi scias, ankaэ vian koleron kontraэ Mi. 28 Pro tio, ke vi koleris kontraэ Mi kaj via aroganteco venis al Miaj oreloj, Mi metos Mian ringon en viajn nazotruojn kaj Mian buюbridaјon en vian buюon, kaj Mi reirigos vin per la sama vojo, per kiu vi venis. 29 Kaj jen estas por vi la pruvosigno: vi manшos en жi tiu jaro grenon memsemiшintan, en la dua jaro grenon sovaшan, sed en la tria jaro vi semos kaj rikoltos kaj plantos vinberшardenojn kaj manшos iliajn fruktojn. 30 Kaj la restaјo de la domo de Jehuda denove enradikiшos malsupre kaj donos fruktojn supre. 31 Жar el Jerusalem devenos restaјo, kaj savitaјo de la monto Cion; la fervoro de la Eternulo Cebaot tion faros. 32 Tial tiele diras la Eternulo pri la reшo de Asirio: Li ne eniros en жi tiun urbon kaj ne јetos tien sagon kaj ne aliros al шi kun юildo kaj ne юutos kontraэ шi remparon. 33 Per la sama vojo, per kiu li venis, li reiros, kaj en жi tiun urbon li ne eniros, diras la Eternulo. 34 Mi defendos жi tiun urbon, por savi шin pro Mi kaj pro Mia servanto David.

35 En tiu nokto eliris anшelo de la Eternulo kaj frapis en la tendaro de la Asirianoj cent okdek kvin mil. Kiam oni leviшis matene, oni ekvidis, ke ili жiuj estas kadavroj senvivaj. 36 Kaj San¶erib, la reшo de Asirio, elmoviшis kaj iris kaj rehejmiшis kaj restis en Nineve. 37 Kaj kiam li adorkliniшis en la domo de sia dio Nisro¶, liaj filoj Adramele¶ kaj Юarecer mortigis lin per glavo, kaj mem ili forkuris en la landon Araratan. Kaj ekreшis anstataэ li lia filo Esar-¦adon.

Жapitro 20

1 En tiu tempo ¦izkija morte malsaniшis; kaj venis al li la profeto Jesaja, filo de Amoc, kaj diris al li: Tiele diras la Eternulo: Faru testamenton pri via domo, жar vi mortos kaj ne vivos. 2 Tiam ¦izkija turnis sian vizaшon al la muro, kaj ekpreшis al la Eternulo, dirante: 3 Mi petas, ho Eternulo, rememoru, ke mi iradis antaэ Vi kun vero kaj koro fidela, kaj mi faradis tion, kio plaжas al Vi. Kaj ¦izkija laэte ekploris. 4 Kiam Jesaja ankoraэ ne eliris el la interna korto, aperis al li la vorto de la Eternulo jene: 5 Reiru, kaj diru al ¦izkija, la estro de Mia popolo: Tiele diras la Eternulo, Dio de via patro David: Mi aэdis vian preшon, Mi vidis viajn larmojn; jen Mi resanigos vin; en la tria tago vi iros en la domon de la Eternulo. 6 Kaj Mi aldonos al via vivo dek kvin jarojn; kaj kontraэ la mano de la reшo de Asirio Mi savos vin kaj жi tiun urbon, kaj Mi defendos жi tiun urbon pro Mi kaj pro Mia servanto David. 7 Kaj Jesaja diris: Oni alportu dispremitan figon. Kaj oni alportis kaj metis sur la юvelaјon, kaj li resaniшis. 8 Kaj ¦izkija diris al Jesaja: Kia estas la signo, ke la Eternulo min resanigos kaj mi iros en la tria tago en la domon de la Eternulo? 9 Jesaja respondis: Tio estos por vi la pruvosigno de la Eternulo, ke la Eternulo plenumos tion, kion Li diris: жu la hormontra ombro iru antaэen je dek gradoj, aэ жu шi iru returne je dek gradoj? 10 Kaj ¦izkija diris: Facile estas por la ombro iri antaэen je dek gradoj; ne, la ombro iru returne je dek gradoj. 11 Tiam la profeto Jesaja vokis al la Eternulo, kaj Li retiris la hormontran ombron malantaэen je dek gradoj sur la hormontrilo de A¶az, sur kiu шi malsupriшis.

12 En tiu tempo Beroda¶-Baladan, filo de Baladan, reшo de Babel, sendis leterojn kaj donacojn al ¦izkija; жar li aэdis, ke ¦izkija estis malsana. 13 Kaj ¦izkija elaэdis ilin, kaj montris al ili sian tutan trezorejon, la arшenton kaj la oron kaj la aromaјojn kaj la karan oleon kaj sian armilejon, kaj жion, kio troviшis en liaj trezorejoj; estis nenio, kion ¦izkija ne montrus al ili en sia domo kaj en sia tuta posedaјo. 14 Kaj venis la profeto Jesaja al la reшo ¦izkija, kaj diris al li: Kion parolis tiuj homoj? kaj de kie ili venis al vi? Kaj ¦izkija diris: El lando malproksima ili venis, el Babel. 15 Kaj li diris: Kion ili vidis en via domo? Kaj ¦izkija respondis: Жion, kio estas en mia domo, ili vidis; estis nenio, kion mi ne montrus al ili en miaj trezorejoj. 16 Tiam Jesaja diris al ¦izkija: Aэskultu la diron de la Eternulo: 17 Jen venos tagoj, kaj жio, kio estas en via domo kaj kion kolektis viaj patroj шis la nuna tago, estos forportata en Babelon; nenio restos, diras la Eternulo. 18 Kaj el viaj filoj, kiuj devenos de vi, kiujn vi naskigos, oni prenos; kaj ili estos korteganoj en la palaco de la reшo de Babel. 19 Kaj ¦izkija diris al Jesaja: Bona estas la vorto de la Eternulo, kiun vi diris. Kaj li diris plue: Estu nur paco kaj vero en mia tempo. 20 La cetera historio de ¦izkija, kaj lia tuta forto, kaj kiel li faris la lageton kaj la akvotubon kaj enkondukis la akvon en la urbon, жio estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 21 Kaj ¦izkija ekdormis kun siaj patroj, kaj anstataэ li ekreшis lia filo Manase.

Жapitro 21

1 La aшon de dek du jaroj havis Manase, kiam li fariшis reшo, kaj kvindek kvin jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis ¦efci-Ba. 2 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, simile al la abomenindaјoj de la nacioj, kiujn la Eternulo forpelis de antaэ la Izraelidoj. 3 Li konstruis denove la altaјojn, kiujn forigis lia patro ¦izkija; kaj li starigis altarojn al Baal kaj faris sanktan stangon, kiel faris A¶ab, reшo de Izrael, kaj adorkliniшis antaэ la tuta armeo de la жielo kaj servis al шi. 4 Li konstruis ankaэ altarojn en la domo de la Eternulo, pri kiu la Eternulo diris: En Jerusalem Mi estigos Mian nomon. 5 Kaj li konstruis altarojn al la tuta armeo de la жielo, sur la du kortoj de la domo de la Eternulo. 6 Kaj li trairigis sian filon tra fajro, kaj li aэguradis kaj sorжadis, kaj starigis antaэdiristojn kaj magiistojn; li multe agadis malbone antaэ la Eternulo, kolerigante Lin. 7 Ankaэ la idolon por Aюtar, kiun li faris, li starigis en la domo, pri kiu la Eternulo diris al David kaj al lia filo Salomono: En жi tiu domo kaj en Jerusalem, kiun Mi elektis inter жiuj triboj de Izrael, Mi estigos Mian nomon por eterne, 8 kaj Mi ne plu elvagigos la piedon de Izrael el la tero, kiun Mi donis al iliaj patroj, se ili nur observos, por agadi konforme al жio, kion Mi ordonis al ili, kaj al la tuta instruo, kiun donis al ili Mia servanto Moseo. 9 Sed ili ne obeis; kaj Manase forlogis ilin tiel, ke ili agis pli malbone, ol la nacioj, kiujn la Eternulo ekstermis antaэ la Izraelidoj. 10 Kaj la Eternulo ekparolis per Siaj servantoj, la profetoj, dirante: 11 Pro tio, ke Manase, reшo de Judujo, faris tiujn abomenindaјojn, kiuj estas pli malbonaj, ol жio, kion faris la Amoridoj, kiuj estis antaэ li, kaj li pekigis ankaэ la Judojn per siaj idoloj, 12 tiele diras la Eternulo, Dio de Izrael: Jen Mi venigos sur Jerusalemon kaj Judujon tian malbonon, ke жe жiu, kiu tion aэdos, ektintos en ambaэ liaj oreloj. 13 Mi etendos super Jerusalem la mezurюnuron de Samario kaj la vertikalon de la domo de A¶ab, kaj Mi elviюos Jerusalemon tiel, kiel oni elviюas pladon, elviюos kaj renversos. 14 Kaj Mi forpuюos la restaјon de Mia heredaјo, kaj Mi transdonos ilin en la manojn de iliaj malamikoj, kaj ili fariшos kaptaјo kaj rabaјo por жiuj siaj malamikoj; 15 pro tio, ke ili faradis malbonon antaэ Miaj okuloj kaj incitadis Min, de post la tago, kiam iliaj patroj eliris el Egiptujo, шis la nuna tago. 16 Ankaэ da senkulpa sango Manase elverюis tre multe, шis li plenigis Jerusalemon de unu rando шis la alia, krom sia peko, per kiu li pekigis Judujon, por fari malbonon antaэ la okuloj de la Eternulo. 17 La cetera historio de Manase, kaj жio, kion li faris, kaj la pekoj, kiujn li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 18 Kaj Manase ekdormis kun siaj patroj, kaj oni enterigis lin en la шardeno жe lia domo, en la шardeno de Uza. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Amon.

19 La aшon de dudek du jaroj havis Amon, kiam li fariшis reшo, kaj du jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Meюulemet, filino de ¦aruc, el Jotba. 20 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, kiel agadis lia patro Manase. 21 Li iradis laэ tute la sama vojo, laэ kiu iradis lia patro, kaj li servadis al la idoloj, al kiuj servadis lia patro, kaj adorkliniшadis antaэ ili. 22 Li forlasis la Eternulon, Dion de liaj patroj, kaj ne iradis laэ la vojo de la Eternulo. 23 Kaj la servantoj de Amon konspiris kontraэ li, kaj mortigis la reшon en lia domo. 24 Sed la popolo de la lando mortigis жiujn, kiuj faris konspiron kontraэ la reшo Amon; kaj la popolo de la lando faris reшo anstataэ li lian filon Joюija. 25 La cetera historio de Amon, kion li faris, estas priskribita en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 26 Kaj oni enterigis lin en lia tombo, en la шardeno de Uza. Kaj anstataэ li ekreшis lia filo Joюija.

Жapitro 22

1 La aшon de ok jaroj havis Joюija, kiam li fariшis reшo, kaj tridek unu jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Jedida, filino de Adaja, el Bockat. 2 Li agadis bone antaэ la Eternulo, kaj iradis tute laэ la vojo de sia patro David, kaj ne deflankiшis dekstren, nek maldekstren.

3 En la dek-oka jaro de la reшo Joюija la reшo sendis la skribiston Юafan, filo de Acalja, filo de Meюulam, en la domon de la Eternulo, dirante: 4 Iru al la жefpastro ¦ilkija, ke li elprenu la tutan monon, kiu estis alportita en la domon de la Eternulo kaj kiun kolektis de la popolo la pordogardistoj, 5 kaj oni transdonu шin en la manojn de la laborplenumantoj, kiuj havis komision en la domo de la Eternulo, por ke жi tiuj donu шin al la laborantoj en la domo de la Eternulo, por rebonigi la difektojn en la domo, 6 al la жarpentistoj kaj konstruistoj kaj masonistoj, kaj por aжeti lignon kaj жirkaэhakitajn юtonojn por la rebonigo de la domo; 7 sed oni ne postulu de ili kalkulan raporton pri la mono, transdonita en iliajn manojn, жar ili devas labori konfidate. 8 Kaj la жefpastro ¦ilkija diris al la skribisto Юafan: Libron de la instruo mi trovis en la domo de la Eternulo. Kaj ¦ilkija donis la libron al Юafan, kaj li шin legis. 9 Kaj la skribisto Юafan venis al la reшo kaj alportis al la reшo respondon, kaj diris: Viaj servantoj elюutis la monon, kiu troviшis en la domo, kaj donis шin en la manojn de la laborplenumantoj en la domo de la Eternulo. 10 Kaj la skribisto Юafan raportis al la reшo, dirante: Libron donis al mi la pastro ¦ilkija. Kaj Юafan legis шin antaэ la reшo. 11 Kiam la reшo aэdis la vortojn de la libro de la instruo, li disюiris siajn vestojn. 12 Kaj la reшo ordonis al la pastro ¦ilkija, kaj al A¶ikam, filo de Юafan, kaj al A¶bor, filo de Mi¶aja, kaj al la skribisto Юafan, kaj al Asaja, servanto de la reшo, dirante: 13 Iru, demandu la Eternulon por mi kaj por la popolo kaj por la tuta Judujo koncerne la vortojn de tiu trovita libro; жar granda estas la kolero de la Eternulo, ekflaminta kontraэ ni pro tio, ke niaj patroj ne obeis la vortojn de tiu libro, por plenumi жion, kio estas skribita por ni. 14 Kaj iris la pastro ¦ilkija kaj A¶ikam kaj A¶bor kaj Юafan kaj Asaja al la profetino ¦ulda, edzino de Юalum, filo de Tikva, filo de ¦ar¶as, la vestogardisto (юi loшis en Jerusalem, en la dua parto); kaj ili parolis kun юi. 15 Kaj юi diris al ili : Tiele diras la Eternulo, Dio de Izrael: Diru al la homo, kiu sendis vin al mi: 16 Tiele diras la Eternulo: Jen Mi venigos malfeliжon sur жi tiun lokon kaj sur шiajn loшantojn, жiujn vortojn de la libro, kiun legis la reшo de Judujo. 17 Pro tio, ke ili Min forlasis kaj incensis al aliaj dioj, kolerigante Min per жiuj faroj de siaj manoj, ekflamis Mia kolero kontraэ жi tiu loko kaj ne estingiшos. 18 Sed koncerne la reшon de Judujo, kiu sendis vin, por demandi la Eternulon, diru al li jene: Tiele diras la Eternulo, Dio de Izrael, pri la vortoj, kiujn vi aэdis: 19 Жar via koro moliшis kaj vi humiliшis antaэ la Eternulo, kiam vi aэdis, kion Mi diris pri жi tiu loko kaj pri шiaj loшantoj, ke ili fariшos ruinaјo kaj malbenaјo, kaj vi disюiris viajn vestojn kaj ploris antaэ Mi, tial Mi ankaэ aэskultis vin, diras la Eternulo. 20 Pro tio jen Mi alkolektos vin al viaj patroj, kaj vi iros en vian tombon en paco, kaj viaj okuloj ne vidos la tutan malfeliжon, kiun Mi venigos sur жi tiun lokon. Kaj ili alportis la respondon al la reшo.

Жapitro 23

1 La reшo sendis, kaj oni kunvenigis al li жiujn plejaшulojn de Judujo kaj Jerusalem. 2 Kaj la reшo iris en la domon de la Eternulo, kaj kune kun li жiuj Judoj kaj жiuj loшantoj de Jerusalem, kaj la pastroj kaj la profetoj kaj la tuta popolo, de la malgrandaj шis la grandaj; kaj oni voжlegis antaэ ili жiujn vortojn de la libro de interligo, kiu estis trovita en la domo de la Eternulo. 3 Kaj la reшo stariшis жe la kolono, kaj faris interligon antaэ la Eternulo, por sekvi la Eternulon kaj observi Liajn ordonojn kaj Liajn atestojn kaj Liajn leшojn, per la tuta koro kaj per la tuta animo, por restarigi la vortojn de tiu interligo, skribitajn en tiu libro. Kaj la tuta popolo aliшis al la interligo. 4 Kaj la reшo ordonis al la жefpastro ¦ilkija kaj al la duagradaj pastroj kaj al la pordogardistoj, ke oni elportu el la templo de la Eternulo жiujn objektojn, faritajn por Baal kaj por Aюtar kaj por la tuta armeo de la жielo; kaj oni forbruligis ilin ekster Jerusalem sur la kampo Kidron, kaj oni forportis ilian cindron en Bet-Elon. 5 Kaj li forigis la idolpastrojn, kiujn starigis la reшoj de Judujo, por incensi sur la altaјoj en la urboj de Judujo kaj en la жirkaэaјo de Jerusalem, kaj tiujn, kiuj incensadis al Baal, al la suno, al la luno, al la stelaroj, kaj al la tuta armeo de la жielo. 6 Kaj li elportigis la sanktan stangon el la domo de la Eternulo ekster Jerusalemon al la torento Kidron; kaj oni forbruligis шin жe la torento Kidron kaj disfrotis шin шis cindreco, kaj oni јetis la cindron sur la tombejon de la simpla popolo. 7 Kaj li detruis la domojn de malжastistoj, kiuj estis жe la domo de la Eternulo kaj en kiuj la virinoj teksadis tendojn por Aюtar. 8 Kaj li venigis жiujn pastrojn el la urboj de Judujo, kaj malpurigis la altaјojn, sur kiuj la pastroj incensadis, de Geba шis Beer-Юeba; kaj li detruis la altaјojn жe la pordegoj; tiun, kiu estis antaэ la pordego de la urbestro Josuo, kaj tiun, kiu estis maldekstre жe la enirado en la urbon. 9 Tamen la pastroj de la altaјoj ne oferadis sur la altaro de la Eternulo en Jerusalem, sed ili manшadis macojn kune kun siaj fratoj. 10 Kaj li malpurigis ankaэ Tofeton, kiu estis en la valo de la filoj de Hinom, por ke neniu trairigu sian filon aэ sian filinon tra fajro al Mole¶. 11 Kaj li forigis la жevalojn, kiujn la reшoj de Judujo starigis al la suno жe la enirejo de la domo de la Eternulo, apud la жambro de la eэnuko Netan-Mele¶ en Parvarim, kaj la жarojn de la suno li forbruligis per fajro. 12 Kaj la altarojn, kiuj estis sur la tegmento de la supra жambro de A¶az, kiujn faris la reшoj de Judujo, kaj la altarojn, kiujn faris Manase en la du kortoj de la domo de la Eternulo, la reшo detruis, kaj li kuris de tie kaj јetis ilian cindron en la torenton Kidron. 13 Ankaэ la altaјojn, kiuj estis antaэ Jerusalem, dekstre de la monto de pereo, kaj kiujn aranшis Salomono, reшo de Izrael, por Aюtar, abomenindaјo de la Cidonanoj, kaj por Kemoю, abomenindaјo de la Moabidoj, kaj por Milkom, abomenindaјo de la Amonidoj, la reшo malpurigis. 14 Kaj li disrompis la statuojn kaj dehakis la sanktajn stangojn, kaj plenigis ilian lokon per ostoj de homoj. 15 Ankaэ la altaron, kiu estis en Bet-El, kaj la altaјon, kiun aranшis Jerobeam, filo de Nebat, kiu pekigis Izraelon, ankaэ tiun altaron kaj la altaјon li detruis, kaj li forbruligis la altaјon kaj faris el шi polvon kaj forbruligis la sanktan stangon. 16 Joюija sin turnis, kaj ekvidis la tombojn, kiuj estis tie sur la monto, kaj li sendis, kaj prenigis la ostojn el la tomboj kaj forbruligis ilin sur la altaro kaj malpurigis шin, konforme al la vorto de la Eternulo, kiun proklamis tiu homo de Dio, kiu antaэdiris tiun fariшon. 17 Kaj li diris: Kio estas tiu monumento, kiun mi vidas? Kaj la loшantoj de la urbo diris al li: Tio estas la tombo de la homo de Dio, kiu venis el Judujo, kaj antaэdiris tiujn farojn, kiujn vi faris koncerne la altaron de Bet-El. 18 Kaj li diris: Lasu lin kuюi, neniu tuюu liajn ostojn. Tiamaniere liaj ostoj estis savitaj kun la ostoj de la profeto, kiu venis el Samario. 19 Ankaэ жiujn domojn de la altaјoj, kiuj estis en la urboj de Samario kaj kiujn konstruis la reшoj de Izrael, por inciti la Eternulon, Joюija detruis, kaj agis kun ili simile al tio, kion li faris en Bet-El. 20 Kaj li buжis жiujn pastrojn de la altaјoj, kiuj tie estis, sur la altaroj, kaj bruligis sur ili homajn ostojn; kaj li revenis en Jerusalemon.

21 Kaj la reшo ordonis al la tuta popolo, dirante: Faru Paskon al la Eternulo, via Dio, kiel estas skribite en tiu libro de la interligo. 22 Жar simila Pasko ne estis farita de post la tempo de la juшistoj, kiuj juшadis Izraelon, kaj en la tuta tempo de la reшoj de Izrael kaj de la reшoj de Judujo; 23 nur en la dek-oka jaro de la reшo Joюija estis farita tiu Pasko al la Eternulo en Jerusalem. 24 Kaj la aэguristojn kaj la sorжistojn kaj la domajn diojn kaj la idolojn kaj жiujn abomenindaјojn, kiuj montriшis en la Juda lando kaj en Jerusalem, Joюija ekstermis, por plenumi la vortojn de la instruo, skribitajn en la libro, kiun la pastro ¦ilkija trovis en la domo de la Eternulo. 25 Ne estis antaэ li reшo simila al li, kiu turnis sin al la Eternulo per sia tuta koro kaj per sia tuta animo kaj per sia tuta forto, konforme al la tuta instruo de Moseo; kaj post li ne aperis simila al li. 26 Tamen la Eternulo ne deturnis Sin de la granda furiozo de Sia kolero, per kiu Lia kolero ekflamis kontraэ Judujo pro жiuj incitoj, per kiuj incitis Lin Manase. 27 Kaj la Eternulo diris: Ankaэ Judujon Mi forigos de antaэ Mia vizaшo, kiel Mi forigis Izraelon, kaj Mi forpuюos жi tiun urbon, kiun Mi elektis, Jerusalemon, kaj la domon, pri kiu Mi diris, ke Mia nomo tie estos. 28 La cetera historio de Joюija, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 29 En lia tempo Faraono Ne¶o, reшo de Egiptujo, iris kontraэ la reшon de Asirio al la rivero Eэfrato. La reшo Joюija iris renkonte al li, kaj жi tiu mortigis lin en Megido, kiam li ekvidis lin. 30 Kaj liaj servantoj forveturigis lin mortintan el Megido kaj venigis lin en Jerusalemon kaj enterigis lin en lia tombo. Kaj la popolo de la lando prenis Jehoa¶azon, filon de Joюija, kaj sanktoleis lin kaj faris lin reшo anstataэ lia patro.

31 La aшon de dudek tri jaroj havis Jehoa¶az, kiam li fariшis reшo, kaj tri monatojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis ¦amutal, filino de Jeremia, el Libna. 32 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, tiel same kiel agadis liaj patroj. 33 Kaj Faraono Ne¶o malliberigis lin en Ribla en la lando ¦amat, por ke li ne reшu en Jerusalem, kaj li metis sur la landon monpunon de cent kikaroj da arшento kaj unu kikaro da oro. 34 Kaj Faraono Ne¶o ekreшigis Eljakimon, filon de Joюija, anstataэ lia patro Joюija, kaj юanшis lian nomon je Jehojakim; sed Jehoa¶azon li prenis kaj venigis en Egiptujon, kaj tie li mortis. 35 La arшenton kaj oron Jehojakim donis al Faraono; sed li metis tion sur la landon, ke oni donu la arшenton laэ la ordono de Faraono: de жiu laэ taksado li prenis la arшenton kaj la oron de la popolo de la lando, por doni al Faraono Ne¶o.

36 La aшon de dudek kvin jaroj havis Jehojakim, kiam li fariшis reшo, kaj dek unu jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Zebuda, filino de Pedaja, el Ruma. 37 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, tiel same, kiel agadis liaj patroj.

Жapitro 24

1 En lia tempo venis Nebukadnecar, reшo de Babel; kaj Jehojakim estis lia subulo dum tri jaroj, sed poste li defalis de li. 2 La Eternulo sendis sur lin hordojn da ¦aldeoj, hordojn da Sirianoj, hordojn da Moabidoj, kaj hordojn da Amonidoj, sendis ilin sur Judujon, por pereigi шin, konforme al la vorto de la Eternulo, kiun Li diris per Siaj servantoj, la profetoj. 3 Sed laэ la ordono de la Eternulo tio fariшis al Judujo, por forpuюi шin de antaэ Lia vizaшo pro la pekoj de Manase, pro жio, kion li faris; 4 ankaэ pro la senkulpa sango, kiun li verюis, plenigante Jerusalemon per senkulpa sango, la Eternulo ne volis pardoni. 5 La cetera historio de Jehojakim, kaj жio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la reшoj de Judujo. 6 Kaj Jehojakim ekdormis kun siaj patroj, kaj anstataэ li ekreшis lia filo Jehoja¶in. 7 La reшo de Egiptujo ne eliris plu el sia lando, жar la reшo de Babel forprenis жion, kio apartenis al la reшo de Egiptujo, de la torento de Egiptujo шis la rivero Eэfrato.

8 La aшon de dek ok jaroj havis Jehoja¶in, kiam li fariшis reшo, kaj tri monatojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Ne¶uюta, filino de Elnatan, el Jerusalem. 9 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, tiel same, kiel agadis lia patro. 10 En tiu tempo la servantoj de Nebukadnecar, reшo de Babel, iris kontraэ Jerusalemon, kaj oni komencis sieшi la urbon. 11 Kaj Nebukadnecar, reшo de Babel, venis al la urbo, kiam liaj servantoj шin sieшis. 12 Kaj Jehoja¶in, reшo de Judujo, eliris al la reшo de Babel, li kaj lia patrino kaj liaj servantoj kaj liaj altranguloj kaj liaj korteganoj; kaj la reшo de Babel prenis lin en la oka jaro de sia reшado. 13 Kaj li elprenis el tie жiujn trezorojn de la domo de la Eternulo kaj la trezorojn de la reшa domo, kaj li disrompis жiujn orajn vazojn, kiujn Salomono, reшo de Izrael, faris en la templo de la Eternulo, kiel diris la Eternulo. 14 Kaj li forkondukis жiujn Jerusalemanojn, жiujn eminentulojn, жiujn fortajn militistojn--dek mil estis forkondukitaj--kaj жiujn artistojn kaj жiujn forшistojn; restis neniu krom la malriжa popolo de la lando. 15 Kaj li forkondukis Jehoja¶inon en Babelon; kaj la patrinon de la reшo kaj la edzinojn de la reшo kaj liajn korteganojn kaj la potenculojn de la lando li forkondukis en kaptitecon el Jerusalem en Babelon. 16 Kaj жiujn fortulojn, sep mil, kaj la artistojn kaj la forшistojn, mil, жiujn bravajn militistojn, la reшo de Babel forkondukis en kaptitecon en Babelon. 17 Kaj la reшo de Babel faris reшo anstataэ li lian onklon Matanja, kaj юanшis lian nomon je Cidkija.

18 La aшon de dudek unu jaroj havis Cidkija, kiam li fariшis reшo, kaj dek unu jarojn li reшis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis ¦amutal, filino de Jeremia, el Libna. 19 Li agadis malbone antaэ la Eternulo, tiel same, kiel agadis Jehojakim. 20 Жar la kolero de la Eternulo estis kontraэ Jerusalem kaj kontraэ Judujo, шis Li forјetis ilin de antaэ Sia vizaшo. Kaj Cidkija defalis de la reшo de Babel.

Жapitro 25

1 En la naэa jaro de lia reшado, en la deka monato, en la deka tago de la monato, venis Nebukadnecar, reшo de Babel, li kaj lia tuta militistaro, kontraэ Jerusalemon, kaj eksieшis шin, kaj oni konstruis жirkaэ шi bastionojn. 2 Kaj la urbo restis sieшata шis la dek-unua jaro de la reшo Cidkija. 3 En la naэa tago de la kvara monato, kiam la malsato tiel fortiшis en la urbo, ke la popolo de la lando ne havis panon, 4 tiam oni faris enrompon en la urbon; kaj жiuj militistoj forkuris en la nokto laэ la vojo de la pordego inter la du muregoj apud la шardeno de la reшo, kaj foriris laэ la vojo al la stepo. Kaj la ¦aldeoj staris жirkaэ la urbo. 5 Kaj la militistaro de la ¦aldeoj postkuris la reшon kaj kuratingis lin sur la stepo de Jeri¶o, kaj lia tuta militistaro diskuris for de li. 6 Kaj ili kaptis la reшon kaj forkondukis lin al la reшo de Babel en Riblan, kaj oni faris pri li juшon. 7 La filojn de Cidkija oni buжis antaэ liaj okuloj, kaj al Cidkija oni blindigis liajn okulojn, kaj oni ligis lin per kupraj katenoj kaj forkondukis lin en Babelon.

8 En la kvina monato, en la sepa tago de la monato, tio estas en la dek-naэa jaro de la reшo Nebukadnecar, reшo de Babel, venis Nebuzaradan, estro de la korpogardistoj, servanto de la reшo de Babel, en Jerusalemon. 9 Kaj li forbruligis la domon de la Eternulo kaj la domon de la reшo kaj жiujn domojn de Jerusalem; жiujn grandajn domojn li forbruligis per fajro. 10 Kaj la muregojn de Jerusalem жirkaэe detruis la tuta militistaro de la ¦aldeoj, kiu estis kun la estro de la korpogardistoj. 11 La ceteran popolon, kiu restis en la urbo, kaj la transkurintojn, kiuj transkuris al la reшo de Babel, kaj la ceteran popolamason forkondukis Nebuzaradan, la estro de la korpogardistoj. 12 Sed iom el la malriжuloj de la lando la estro de la korpogardistoj restigis, ke ili estu vinberistoj kaj terkultivistoj. 13 La kuprajn kolonojn, kiuj estis en la domo de la Eternulo, kaj la bazaјojn kaj la kupran maron, kiuj estis en la domo de la Eternulo, la ¦aldeoj disrompis kaj forportis ilian kupron en Babelon. 14 Kaj la potojn kaj la юovelilojn kaj la tranжilojn kaj la kulerojn kaj жiujn kuprajn vazojn, kiuj estis uzataj жe la servado, ili forprenis. 15 Kaj la karbujojn kaj la aspergajn kalikojn, kiuj estis aэ el oro aэ el arшento, prenis la estro de la korpogardistoj. 16 Koncerne la du kolonojn, la unu maron, kaj la bazaјojn, kiujn faris Salomono por la domo de la Eternulo: la kvanto de la kupro en жiuj tiuj iloj estis nemezurebla. 17 La alton de dek ok ulnoj havis unu kolono; la kapitelo sur шi estis kupra, kaj la alto de la kapitelo estis tri ulnoj, kaj жirkaэ la kapitelo estis kradaјo kaj granatoj, жio el kupro; tiel same estis жe la dua kolono, ankaэ kun kradaјo. 18 Kaj la estro de la korpogardistoj prenis la жefpastron Seraja kaj la duan pastron Cefanja kaj la tri pordogardistojn. 19 Kaj el la urbo li prenis unu korteganon, kiu estis super la militistoj, kaj kvin virojn el la adjutantoj de la reшo, kiuj troviшis en la urbo, kaj la skribiston de la militestro, kiu enregistradis la militistojn el la popolo de la lando, kaj sesdek homojn el la popolo de la lando, kiuj troviшis en la urbo. 20 Ilin prenis Nebuzaradan, la estro de la korpogardistoj, kaj forkondukis al la reшo de Babel en Riblan. 21 Kaj la reшo de Babel frapis ilin kaj mortigis ilin en Ribla, en la lando ¦amat. Tiamaniere Jehuda estis elhejmigita el sia lando. 22 Super la popolo, kiu restis en la Juda lando kaj kiun restigis Nebukadnecar, reшo de Babel, li estrigis super ili Gedaljan, filon de A¶ikam, filo de Юafan.

23 Kiam жiuj militestroj, ili kaj iliaj homoj, aэdis, ke la reшo de Babel estrigis Gedaljan, ili venis al Gedalja en Micpan, nome: Iюmael, filo de Netanja, kaj Jo¶anan, filo de Karea¶, kaj Seraja, filo de Tan¶umet, Netofaano, kaj Jaazanja, filo de Maa¶atano, ili kaj iliaj homoj. 24 Kaj Gedalja јuris al ili kaj al iliaj homoj, kaj diris al ili: Ne timu esti subuloj de la ¦aldeoj; loшu en la lando kaj servu al la reшo de Babel, kaj estos al vi bone. 25 Sed en la sepa monato venis Iюmael, filo de Netanja, filo de Eliюama, el la reшa idaro, kune kun dek viroj, kaj ili frapis Gedaljan, kaj li mortis, ankaэ la Judojn kaj la ¦aldeojn, kiuj estis kun li en Micpa. 26 Tiam leviшis la tuta popolo, de la malgrandaj шis la grandaj, kaj ankaэ la militestroj, kaj ili foriris en Egiptujon, жar ili timis la ¦aldeojn.

27 En la tridek-sepa jaro post la elpatrujigo de Jehoja¶in, reшo de Judujo, en la dek-dua monato, en la dudek-sepa tago de la monato, Evil-Meroda¶, reшo de Babel, en la jaro de sia reшiшo levis la kapon de Jehoja¶in, reшo de Judujo, el la malliberejo; 28 kaj li parolis kun li afable, kaj starigis lian tronon pli alte ol la tronoj de la aliaj reшoj, kiuj estis жe li en Babel; 29 kaj li юanшis liajn vestojn de malliberejo; kaj li manшadis жiam жe li dum sia tuta vivo; 30 kaj liaj vivrimedoj, vivrimedoj konstantaj, estis donataj al li de la reшo жiutage dum lia tuta vivo.